Saliha
Yeni Üye
TBMM Lideri Mustafa Şentop, parlamento muhabirleriyle TBMM Merasim Salonu’nda bir ortaya gelerek, 27. Periyot 4. Yasama Yılı’nı kıymetlendirdi. Yasama dokunulmazlığı tezkerelerine değinen Şentop, geçen yasama yılında gelen 349 tezkere ile birlikte “Karma Komisyon’da bulunan toplam tezkere sayısının bin 359’a ulaştığını söylemiş oldu.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Şentop, “Kürt sorunu var mı yok mu?” ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “çözüm yeri Meclis?” kelamlarıyla devam eden tartışmalara ait olarak TBMM’nin, hem siyasetin birebir vakitte yaşanan bütün sıkıntıların görüşüldüğü, çözüldüğü yer olduğunu vurguladı. Şentop, şu biçimde devam etti:
‘Ne öneriyorsunuz?’
“TBMM’nin problemlerin tahlil yeri olduğunu hiç kimsenin tartışması mümkün değil. Lakin bu soyut bir sözdür. Yani ‘bir sorunun tahlil yeri Meclis’tir’ derken ne diyorsunuz? Anayasa değişikliği mi kanun değişikliği mi bir komite kurulmasını mı öneriyorsunuz? bu türlü somutlaşan bir tartışma olursa verimli bir tartışmaya dönüşür. İçeriği muhakkak olmayan muğlak tartışmalar siyasetimize, toplum hayatımıza katkı vermiyor.”
‘Yürütme güçlenir’
Şentop’a, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin eksiklerini belirlemek için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nce bakanlıklardan bilgi istendiği, TBMM’den de bu biçimde bir şey istenip istenmediği ve İçtüzük değişikliği olup olmayacağı” da soruldu. Şentop, sistem tartışmalarının 2023 seçimlerine kadar devam ettikten daha sonra biteceği inancında olduğunu söylemiş oldu. Şentop, Millet İttifakı’nın “güçlendirilmiş parlamenter sistem”e yönelik çalışmasını değerlendirirken, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem kavramı, yürütmenin, hükümetin güçlendirildiği parlamenter sistemdir. Birtakım partilerin, muhakkak sayıda milletvekilinin bir ortaya gelmesiyle hükümet sistemi değişikliği olmaz, lakin anayasa değişikliği yaparak hükümet sistemi değişikliği olabilir” dedi.
Şentop, anayasal manada Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle ilgili bir sorun ve eksikliğin olmadığını belirtirken “Başkanlık sistemini, başkanlık sistemleriyle mukayese etmek lazım. Parlamenter sistemlerle yahut uygulamalarıyla mukayese ederseniz fazlaca büyük yanlış yaparsınız ortaya bir cehalet çıkar” tabirini kullandı.
Elbet aday
Bir gazetecinin, “Cumhurbaşkanı bir daha aday olabilir mi” sorusuna Şentop, “Şüphesiz. Onunla ilgili hiç bir tereddüt yok” cevabını verdi.
‘Erken seçim zor’
Erken seçime yönelik davetlerin anımsatılması üzerine ise Şentop, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin mantığında seçim periyotlarının mümkün olduğu kadar sabit kalması vardır, mümkün olduğu kadar zorlaştırıldığını tabir etmek isterim. Erken seçim konuşmaları bence parlamenter sistem alışkanlıklarıdır. bu biçimde kolaydı. Meclis’te nitelikli karar kâfi sayısı aranmıyordu. Yeni sistemde 5’te 3’le lakin seçim sonucu parlamento alıyor, bir de Cumhurbaşkanı seçim sonucu alabiliyor. Cumhurbaşkanı’nın bir daha aday olmaması durumunda tahminen seçim sonucu alması izah edilebilir lakin bir daha aday olması kelam mevzusuysa cumhurbaşkanının, bu biçimde önündeki süreyi kısaltmasının siyaseten, hukuken epey manalı olmadığını düşünüyorum. O bakımdan bir güncelleme yapmamız lazım siyasette. Erken seçim olmasın diye getirilen bir hükümet sistemi var şu anda Türkiye’de.”
‘Yeni bir anayasa kesinlikle yapılacak’
TBMM Lideri Mustafa Şentop, Türkiye Muharrirler Birliği’nin düzenlediği, “2021 Anayasa Çalıştayı-Yeni Anayasanın Yöntemi ve Üslubu” programının açılışına görüntü konferansla katıldı. Türkiye’de yazılı bir anayasa bulunmasına karşın, ayrıntılı yazılan hususlar üzerinde bile konjonktüre nazaran farklı yorumlar yapıldığını, önemli tartışmalar yaşandığını söyleyen Şentop, bunun, her insanın hafızasındaki meselain “367 meselesi” olduğunu kaydetti. Şentop, Anayasa Mahkemesi’nin, 367 ile ilgili sonucunın, fazlaca vahim bir tabloyu ortaya koyduğunu söz etti. Şentop, Türkiye’nin elbet yeni bir anayasa gereksinimi olduğunu belirtirken, “Türkiye’de yeni bir anayasa kesinlikle yapılacak. Bunu Meclis mi yapar, sonrasındasındaki Meclis mi yapar, başka sorun. Lakin Türkiye’nin devlet-millet bütünleşmesinin, pahalar bazında bütünleşmenin sağlandığı bir noktada, bunu tabir edebilecek, bunu sağlayacak değil bunu lisana getirecek bir anayasa muhtaçlığı, natürel zaruret haline gelmiş durumda. Anayasanın bu anlayışta, bu paradigmayla yapılacağına inanıyorum” değerlendirmesinde bulundu.
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Şentop, “Kürt sorunu var mı yok mu?” ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, “çözüm yeri Meclis?” kelamlarıyla devam eden tartışmalara ait olarak TBMM’nin, hem siyasetin birebir vakitte yaşanan bütün sıkıntıların görüşüldüğü, çözüldüğü yer olduğunu vurguladı. Şentop, şu biçimde devam etti:
‘Ne öneriyorsunuz?’
“TBMM’nin problemlerin tahlil yeri olduğunu hiç kimsenin tartışması mümkün değil. Lakin bu soyut bir sözdür. Yani ‘bir sorunun tahlil yeri Meclis’tir’ derken ne diyorsunuz? Anayasa değişikliği mi kanun değişikliği mi bir komite kurulmasını mı öneriyorsunuz? bu türlü somutlaşan bir tartışma olursa verimli bir tartışmaya dönüşür. İçeriği muhakkak olmayan muğlak tartışmalar siyasetimize, toplum hayatımıza katkı vermiyor.”
‘Yürütme güçlenir’
Şentop’a, “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin eksiklerini belirlemek için Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nce bakanlıklardan bilgi istendiği, TBMM’den de bu biçimde bir şey istenip istenmediği ve İçtüzük değişikliği olup olmayacağı” da soruldu. Şentop, sistem tartışmalarının 2023 seçimlerine kadar devam ettikten daha sonra biteceği inancında olduğunu söylemiş oldu. Şentop, Millet İttifakı’nın “güçlendirilmiş parlamenter sistem”e yönelik çalışmasını değerlendirirken, “Güçlendirilmiş parlamenter sistem kavramı, yürütmenin, hükümetin güçlendirildiği parlamenter sistemdir. Birtakım partilerin, muhakkak sayıda milletvekilinin bir ortaya gelmesiyle hükümet sistemi değişikliği olmaz, lakin anayasa değişikliği yaparak hükümet sistemi değişikliği olabilir” dedi.
Şentop, anayasal manada Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’yle ilgili bir sorun ve eksikliğin olmadığını belirtirken “Başkanlık sistemini, başkanlık sistemleriyle mukayese etmek lazım. Parlamenter sistemlerle yahut uygulamalarıyla mukayese ederseniz fazlaca büyük yanlış yaparsınız ortaya bir cehalet çıkar” tabirini kullandı.
Elbet aday
Bir gazetecinin, “Cumhurbaşkanı bir daha aday olabilir mi” sorusuna Şentop, “Şüphesiz. Onunla ilgili hiç bir tereddüt yok” cevabını verdi.
‘Erken seçim zor’
Erken seçime yönelik davetlerin anımsatılması üzerine ise Şentop, şunları kaydetti:
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin mantığında seçim periyotlarının mümkün olduğu kadar sabit kalması vardır, mümkün olduğu kadar zorlaştırıldığını tabir etmek isterim. Erken seçim konuşmaları bence parlamenter sistem alışkanlıklarıdır. bu biçimde kolaydı. Meclis’te nitelikli karar kâfi sayısı aranmıyordu. Yeni sistemde 5’te 3’le lakin seçim sonucu parlamento alıyor, bir de Cumhurbaşkanı seçim sonucu alabiliyor. Cumhurbaşkanı’nın bir daha aday olmaması durumunda tahminen seçim sonucu alması izah edilebilir lakin bir daha aday olması kelam mevzusuysa cumhurbaşkanının, bu biçimde önündeki süreyi kısaltmasının siyaseten, hukuken epey manalı olmadığını düşünüyorum. O bakımdan bir güncelleme yapmamız lazım siyasette. Erken seçim olmasın diye getirilen bir hükümet sistemi var şu anda Türkiye’de.”
‘Yeni bir anayasa kesinlikle yapılacak’
TBMM Lideri Mustafa Şentop, Türkiye Muharrirler Birliği’nin düzenlediği, “2021 Anayasa Çalıştayı-Yeni Anayasanın Yöntemi ve Üslubu” programının açılışına görüntü konferansla katıldı. Türkiye’de yazılı bir anayasa bulunmasına karşın, ayrıntılı yazılan hususlar üzerinde bile konjonktüre nazaran farklı yorumlar yapıldığını, önemli tartışmalar yaşandığını söyleyen Şentop, bunun, her insanın hafızasındaki meselain “367 meselesi” olduğunu kaydetti. Şentop, Anayasa Mahkemesi’nin, 367 ile ilgili sonucunın, fazlaca vahim bir tabloyu ortaya koyduğunu söz etti. Şentop, Türkiye’nin elbet yeni bir anayasa gereksinimi olduğunu belirtirken, “Türkiye’de yeni bir anayasa kesinlikle yapılacak. Bunu Meclis mi yapar, sonrasındasındaki Meclis mi yapar, başka sorun. Lakin Türkiye’nin devlet-millet bütünleşmesinin, pahalar bazında bütünleşmenin sağlandığı bir noktada, bunu tabir edebilecek, bunu sağlayacak değil bunu lisana getirecek bir anayasa muhtaçlığı, natürel zaruret haline gelmiş durumda. Anayasanın bu anlayışta, bu paradigmayla yapılacağına inanıyorum” değerlendirmesinde bulundu.