Saliha
Yeni Üye
İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ile Moğolistan Devlet Üniversitesi’nin ortaklaşa kurduğu Türkoloji Enstitüsü’nün açılışı yapıldı. Açılışa AK Parti Genel Başkanvekili Binali Yıldırım’ın yanı sıra İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse ile Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İşbirliği Kurulu temsilcileri katıldı. Yıldırım, açılış öncesinde dombra dinletisi veren sanatçı Şemsigül Jakupova’ya çiçek verdi. İKÇÜ Rektörü Saffet Köse ile Türk Lisanı Konuşan Ülkeler İşbirliği Kurulu Genel Sekreter Yardımcısı Sultanbai Raev’in kürsüden, Türkiye’nin Ulanbator Büyükelçisi Zafer Ateş ile Moğolistan Devlet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ochiryag Bayanjargal’ın görüntü kayıt yoluyla konuşmaların akabinde Binali Yıldırım kürsüye çıktı. ‘Türk Devletleri ve Akraba Toplulukları’ isimli konferans veren Yıldırım, Türk dünyası ile ilgili konuştu.
‘ADRİYATİK’TEN MOĞOLİSTAN’A UZANAN BİR COĞRAFYANIN HAYAL EDİLMELİ’
Türk dünyası deyince, Güneydoğu Avrupa’dan, Adriyatik’ten başlayıp Moğolistan Sarı Irmak’a kadar uzanan bir coğrafyanın hayal edilmesi gerektiğini belirten Yıldırım, “Tarihi İpek Yolu’nun yüzsenelerca ticaret maksatlı kullandığı güzergah Türk dünyasıdır. Moğolistan aslında Altay lisan kümesi ile Türkçemiz ile tıpkı yapıyı taşıyan, bir akraba ülkedir. Moğolistan temelinde Göktürklerin, Uygurların izlerini, tarihi geçmişini de barındıran epey değerli bir ülkedir. ötürüsıyla Moğolistan ile Türk dünyası içindeki bağlantıların her bakımdan gelişmesi, bölgenin, coğrafyanın refahı ve güvenliği için hayati kıymete sahiptir. 1,5 milyon kilometrekarelik geniş bir ülke. Buna karşın 3 milyonun biraz üzerinde küçük bir nüfusu var. Fakat her tarafı buram buram tarih kokan, muazzam, bakir bir yer. Orhun Yazıtları’na yaptığımız ziyarette ülkemizin gücünü, prestijini bir kere daha gördük. Zira Orhun Yazıtları’na giden ulaşımı, yolu da bir daha Sayın Cumhurbaşkanı’mızın riyasetinde biz gerçekleştirdik. Bugün memnuniyetle görüyorum ki; İKÇÜ ile karşılıkları olan Moğolistan Devlet Üniversitesi’nin bir arada yaptıkları arkeolojik hafriyatlar, temelinde ortak tarihimizi ortaya çıkaracak en değerli adımları oluşturuyor. Bunun yanı sıra ikili öğrenci değişimleri, bu programlarda ülkelerimizi birbirine yaklaştıran ve bu manada ortak tarihimizi ortak lisanımızı, ortak kültürümüzü ihya eden kıymetli faaliyetlerden biri” dedi.
‘MİLYARLARCA DOLAR HARCASANIZ, BU TÜRLÜ BİR İMKAN ELDE EDEMEZSİNİZ’
Türkiye’de üniversite sayısını 76’dan 207’ye, öğrenci sayının 1,5 milyondan 8,5 milyona çıkardıklarını söyleyen Yıldırım, “Bugün dünyanın her tarafınca ülkemiz üniversitelerinde okuyan 240 bin yabancı konuk öğrencimiz var. İKÇÜ’deki 18 bin öğrenci içerisinde bin civarında öbür ülkelerden gelip, burada üniversite eğitimi alan öğrenci var. Bizim ülkemiz üniversitelerinde okuyan her öğrenci, bizim istekli bir elçimizdir. Tahsil müddeti boyunca bulunduğu kenti, bulunduğu ülkeyi, Türkiye’yi ve buranın üniversitelerini, kentini, ömür formunu, külçeşidini, tarihi ve doğal hoşluklarını, insanını tanıma fırsatı buluyor ve hem de mezun olup memleketine gittikten daha sonra ülkemizin istekli bir elçisi olmaya devam ediyor. Milyarlarca dolar harcasanız, bu biçimde bir imkan elde edemezsiniz. O bakımdan, bu öğrenci değişim programlarını hükümetimiz hayli önemsiyor ve gitgide yaygınlaştırıyor. Ayrıyeten, ikili eğitim sistemi konusunda da kıymetli adımlar atılıyor. ‘Katip Çelebi’ deyince hepimizin aklına bir şeyler gelmesi lazım. ‘Cihannüma’ üzere yapıtları lise senelerımızda okuduk, öğrendik. Katip Çelebi yaptığı bilimsel çalışmalarla Batı dünyasının birtakım argümanlarını büsbütün çürütmüştür. Cihannüma kitabıyla da coğrafya alanında hayli değerli bir eser ortaya koymuştur. Bu sebep ile İKÇÜ yalnızca verdiği eğitim ile değil ismiyle de epeyce kıymetli bir mana taşımaktadır” diye konuştu.
‘TÜRKİYE ÜZERİNE DÜŞEN TARİHİ VAZİFESİ YERİNE GETİRMİŞTİR’
Türk Devletleri Teşkilatı ilgili bilgiler de veren Yıldırım, “Türk dünyası; Anadolu, Kafkaslar ve Orta Asya’ya uzanan bu geniş coğrafyada Türk devletleri, 70 yıldan fazla Sovyet Sosyalist sistemin bünyesinde kaldı ve bağımsızlıklarını kaybetti. 90’lı yılların başında, Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte yeniden bağımsız devletler haline geldiler. 15 ülke, Sovyetler dağılınca bir daha bağımsız olarak yaşamaya başladı ve bunlar içinde Türk devletleri de var. Bunlar Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan üzere 6 devletimizden bahsediyoruz. 91’deki bağımsızlıktan daha sonra bu devletleri birinci tanıyan ülke Türkiye olmuştur. Türkiye üzerine düşen tarihi bakılırsavi yerine getirmiş ve onları bütün dünyaya bağımsızlıklarını tanıdığını en evvel ilan ederek, milletler topluluğu içerisinde bağımsız devlet olarak yer almalarının öncüsü olmuştur. Ortadan 30 yıl geçti, 30 yıl devletlerin ömründe hayli uzun bir süre değil. Bu mühlet içerisinde Türkiye olarak boş durmadı ki; merhum Özal ile başlayan ve sonrasındasında Cumhurbaşkanı Demirel ve Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde Türk dünyası ile Türk devletleri ile bağlantılarımızı bir adım daha ileri götürmek için çaba ettik. Nahçıvan Antlaşması ile 2009’da Türk Kurulu teşkil edildi ve bugün 7 üyeye sahip. Macaristan ve Türkmenistan gözlemci üye. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan da asıl üye olarak yoluna devam ediyor. Bu sayı ileriki senelerda artacak. Birebir lisanı, tıpkı kökten gelen lisanları konuşan yahut bünyelerinde Türklerin yaşadığı devletler de bu topluluğun doğal üyesidir. Moğolistan bunlardan biridir. Ayrıyeten Balkan coğrafyasında Macaristan başta olmak üzere Bulgaristan, Bosna Hersek, Sırbistan. Arnavutluk, Makedonya ve bütün Balkan devletleri Türk Devletleri Teşkilatı’nın doğal bir üyesidir ve ileride bunlar da teşkilata dahil olacaklardır. bir daha Rusya ve Çin de bu topluluğun doğal üyesidir” sözlerini kullandı.
‘AMACIMIZ FARKLILIKLARI GİDEREK ORTAK BİR GELECEK ETRAFINDA BİRLEŞMEK’
Kimilerinin aklına, ‘Türkler eski düşlerini mı görüyorlar’ üzere birtakım kelamlar geldiğini tabir eden Yıldırım, “Esas prestijiyle olan şudur; bir Birleşmiş Milletler var, bir ana şemsiye örgütü. Onun altında da bölgesel iş birlikleri var. Örneğin Arap Birliği var, Güney Amerika’nın, Latin ülkelerinin oluşturduğu birlikler var. Şanghay İş Birliği Örgütü var, Avrupa Birliği var ve biroldukça benzeri örgütler var. İşte bunlar üzere bir biçimde Türk Devleti Teşkilatı kuruldu. Maksadı bölgede iş birliğini geliştirmek, bölgede yaşayan bütün insanların refahını yükseltmek, güvenliği kalıcı hale getirmek ve birbirlerinin içinde kalkınmada, ulaşımda, irtibatta, iktisatta, ihracatta, ithalatta, kültürde ve her alanda farklılıkları gidererek ortak bir gelecek etrafında birleşmektir. Nahçıvan’da temelleri atılan bu beraberlik, bugün 12 yılını doldurmuştur ve periyodun başkanlığını şu anda Türkiye devralmıştır. 12 Kasım’da yapılan tepeyle birlikte Türk Devletleri Teşkilatı olarak ismi değiştirilmiştir. Bunun bünyesinde kimi organlar var. Örneğin Aksakallılar var. Her ülkenin tayin ettiği bir Aksakal ve bir de teşkilatın bir Aksallar Kurulu var ve onun da bir lideri var. Bu nazaranv başka devletlerin temsilcilerinin de oluruyla bize verildi. Bu misyonun verilmesiyle ilgili olarak Sayın Cumhurbaşkanı’mız Recep Tayyip Erdoğan’a ve evvelki devir lideri sayın İlham Aliyev’e şükranlarımı sunuyorum. vazifenin ehemmiyetinin farkındayım, ağır bir sorumluluk taşıdığımın da bilincindeyim. 5 milyon kilometrekare, 170 milyon nüfus ve toplamda 450-500 milyar dolarlık bir ihracat potansiyeline sahip, 1,5 trilyon üstündeki toplam gayrisafi hasılaya sahip bu coğrafyada yapacak o kadar epeyce işimiz var ki; bunlar üniversitelerin iş birliğinden tutun, kültür, ihracat, ithalat ve tüm ekonomik faaliyetlerde entegrasyonun sağlanması, hudut geçişlerindeki zorlukların ortadan kaldırılması ve ortak lisanın oluşturulması” dedi.
‘HEM AVRUPALIYIZ HEM ASYALIYIZ’
Yıldırım, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Her ne kadar hepimiz Türk devleti olarak kendimizi niteliyor olsak dahi bir ortak lisan mevcut değil. Diğer bir lisanla ya Rusça ya İngilizce üzere lisanlarla anlaşmak zorunda kalıyoruz. Bize soruyorlar; Avrupalı mısınız, Asyalı mısınız. Hem Avrupalıyız hem Asyalıyız. İbn-i Haldun’un dediği üzere; coğrafya yazgıdır. Bu bizim yazgımız. Azerbaycan, 44 gün savaşıyla 30 yılda halledemediği sorununu halletti. Sovyetler dağılırken, bağımsız devletler oluşurken fırsatı ganimet bilen Ermenistan, Azerbaycan topraklarının yüzde 25’ini işgal etti. 1 milyon kişi memleketlerini, konutlarını terk etmek zorunda kaldı. Bu meseleler çözülemedi, havanda su dövüldü ve bir sonuç alınmadı. İşin sonunda iş başa düştü, Azerbaycan kendi topraklarındaki işgalcileri 44 günde attı ve bu faaliyetleri yaparken Türkiye de manen ve her türlü takviyesi verdi. Sayın Cumhurbaşkanı’mız şu açıklamayı yaptı, “Eğer, Azerbaycan’a dışarıdan bir atak olursa Türkiye Azerbaycan’ın yanındadır ve gereğini yapacaktır. Bu aslında soruna noktayı koyan kararlılıktı.”
İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, konferansın sonunda Yıldırım’a Orhun Yazıtları’nın minyaçeşidini verdi.
‘ADRİYATİK’TEN MOĞOLİSTAN’A UZANAN BİR COĞRAFYANIN HAYAL EDİLMELİ’
Türk dünyası deyince, Güneydoğu Avrupa’dan, Adriyatik’ten başlayıp Moğolistan Sarı Irmak’a kadar uzanan bir coğrafyanın hayal edilmesi gerektiğini belirten Yıldırım, “Tarihi İpek Yolu’nun yüzsenelerca ticaret maksatlı kullandığı güzergah Türk dünyasıdır. Moğolistan aslında Altay lisan kümesi ile Türkçemiz ile tıpkı yapıyı taşıyan, bir akraba ülkedir. Moğolistan temelinde Göktürklerin, Uygurların izlerini, tarihi geçmişini de barındıran epey değerli bir ülkedir. ötürüsıyla Moğolistan ile Türk dünyası içindeki bağlantıların her bakımdan gelişmesi, bölgenin, coğrafyanın refahı ve güvenliği için hayati kıymete sahiptir. 1,5 milyon kilometrekarelik geniş bir ülke. Buna karşın 3 milyonun biraz üzerinde küçük bir nüfusu var. Fakat her tarafı buram buram tarih kokan, muazzam, bakir bir yer. Orhun Yazıtları’na yaptığımız ziyarette ülkemizin gücünü, prestijini bir kere daha gördük. Zira Orhun Yazıtları’na giden ulaşımı, yolu da bir daha Sayın Cumhurbaşkanı’mızın riyasetinde biz gerçekleştirdik. Bugün memnuniyetle görüyorum ki; İKÇÜ ile karşılıkları olan Moğolistan Devlet Üniversitesi’nin bir arada yaptıkları arkeolojik hafriyatlar, temelinde ortak tarihimizi ortaya çıkaracak en değerli adımları oluşturuyor. Bunun yanı sıra ikili öğrenci değişimleri, bu programlarda ülkelerimizi birbirine yaklaştıran ve bu manada ortak tarihimizi ortak lisanımızı, ortak kültürümüzü ihya eden kıymetli faaliyetlerden biri” dedi.
‘MİLYARLARCA DOLAR HARCASANIZ, BU TÜRLÜ BİR İMKAN ELDE EDEMEZSİNİZ’
Türkiye’de üniversite sayısını 76’dan 207’ye, öğrenci sayının 1,5 milyondan 8,5 milyona çıkardıklarını söyleyen Yıldırım, “Bugün dünyanın her tarafınca ülkemiz üniversitelerinde okuyan 240 bin yabancı konuk öğrencimiz var. İKÇÜ’deki 18 bin öğrenci içerisinde bin civarında öbür ülkelerden gelip, burada üniversite eğitimi alan öğrenci var. Bizim ülkemiz üniversitelerinde okuyan her öğrenci, bizim istekli bir elçimizdir. Tahsil müddeti boyunca bulunduğu kenti, bulunduğu ülkeyi, Türkiye’yi ve buranın üniversitelerini, kentini, ömür formunu, külçeşidini, tarihi ve doğal hoşluklarını, insanını tanıma fırsatı buluyor ve hem de mezun olup memleketine gittikten daha sonra ülkemizin istekli bir elçisi olmaya devam ediyor. Milyarlarca dolar harcasanız, bu biçimde bir imkan elde edemezsiniz. O bakımdan, bu öğrenci değişim programlarını hükümetimiz hayli önemsiyor ve gitgide yaygınlaştırıyor. Ayrıyeten, ikili eğitim sistemi konusunda da kıymetli adımlar atılıyor. ‘Katip Çelebi’ deyince hepimizin aklına bir şeyler gelmesi lazım. ‘Cihannüma’ üzere yapıtları lise senelerımızda okuduk, öğrendik. Katip Çelebi yaptığı bilimsel çalışmalarla Batı dünyasının birtakım argümanlarını büsbütün çürütmüştür. Cihannüma kitabıyla da coğrafya alanında hayli değerli bir eser ortaya koymuştur. Bu sebep ile İKÇÜ yalnızca verdiği eğitim ile değil ismiyle de epeyce kıymetli bir mana taşımaktadır” diye konuştu.
‘TÜRKİYE ÜZERİNE DÜŞEN TARİHİ VAZİFESİ YERİNE GETİRMİŞTİR’
Türk Devletleri Teşkilatı ilgili bilgiler de veren Yıldırım, “Türk dünyası; Anadolu, Kafkaslar ve Orta Asya’ya uzanan bu geniş coğrafyada Türk devletleri, 70 yıldan fazla Sovyet Sosyalist sistemin bünyesinde kaldı ve bağımsızlıklarını kaybetti. 90’lı yılların başında, Sovyetlerin dağılmasıyla birlikte yeniden bağımsız devletler haline geldiler. 15 ülke, Sovyetler dağılınca bir daha bağımsız olarak yaşamaya başladı ve bunlar içinde Türk devletleri de var. Bunlar Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan üzere 6 devletimizden bahsediyoruz. 91’deki bağımsızlıktan daha sonra bu devletleri birinci tanıyan ülke Türkiye olmuştur. Türkiye üzerine düşen tarihi bakılırsavi yerine getirmiş ve onları bütün dünyaya bağımsızlıklarını tanıdığını en evvel ilan ederek, milletler topluluğu içerisinde bağımsız devlet olarak yer almalarının öncüsü olmuştur. Ortadan 30 yıl geçti, 30 yıl devletlerin ömründe hayli uzun bir süre değil. Bu mühlet içerisinde Türkiye olarak boş durmadı ki; merhum Özal ile başlayan ve sonrasındasında Cumhurbaşkanı Demirel ve Recep Tayyip Erdoğan’ın öncülüğünde Türk dünyası ile Türk devletleri ile bağlantılarımızı bir adım daha ileri götürmek için çaba ettik. Nahçıvan Antlaşması ile 2009’da Türk Kurulu teşkil edildi ve bugün 7 üyeye sahip. Macaristan ve Türkmenistan gözlemci üye. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan da asıl üye olarak yoluna devam ediyor. Bu sayı ileriki senelerda artacak. Birebir lisanı, tıpkı kökten gelen lisanları konuşan yahut bünyelerinde Türklerin yaşadığı devletler de bu topluluğun doğal üyesidir. Moğolistan bunlardan biridir. Ayrıyeten Balkan coğrafyasında Macaristan başta olmak üzere Bulgaristan, Bosna Hersek, Sırbistan. Arnavutluk, Makedonya ve bütün Balkan devletleri Türk Devletleri Teşkilatı’nın doğal bir üyesidir ve ileride bunlar da teşkilata dahil olacaklardır. bir daha Rusya ve Çin de bu topluluğun doğal üyesidir” sözlerini kullandı.
‘AMACIMIZ FARKLILIKLARI GİDEREK ORTAK BİR GELECEK ETRAFINDA BİRLEŞMEK’
Kimilerinin aklına, ‘Türkler eski düşlerini mı görüyorlar’ üzere birtakım kelamlar geldiğini tabir eden Yıldırım, “Esas prestijiyle olan şudur; bir Birleşmiş Milletler var, bir ana şemsiye örgütü. Onun altında da bölgesel iş birlikleri var. Örneğin Arap Birliği var, Güney Amerika’nın, Latin ülkelerinin oluşturduğu birlikler var. Şanghay İş Birliği Örgütü var, Avrupa Birliği var ve biroldukça benzeri örgütler var. İşte bunlar üzere bir biçimde Türk Devleti Teşkilatı kuruldu. Maksadı bölgede iş birliğini geliştirmek, bölgede yaşayan bütün insanların refahını yükseltmek, güvenliği kalıcı hale getirmek ve birbirlerinin içinde kalkınmada, ulaşımda, irtibatta, iktisatta, ihracatta, ithalatta, kültürde ve her alanda farklılıkları gidererek ortak bir gelecek etrafında birleşmektir. Nahçıvan’da temelleri atılan bu beraberlik, bugün 12 yılını doldurmuştur ve periyodun başkanlığını şu anda Türkiye devralmıştır. 12 Kasım’da yapılan tepeyle birlikte Türk Devletleri Teşkilatı olarak ismi değiştirilmiştir. Bunun bünyesinde kimi organlar var. Örneğin Aksakallılar var. Her ülkenin tayin ettiği bir Aksakal ve bir de teşkilatın bir Aksallar Kurulu var ve onun da bir lideri var. Bu nazaranv başka devletlerin temsilcilerinin de oluruyla bize verildi. Bu misyonun verilmesiyle ilgili olarak Sayın Cumhurbaşkanı’mız Recep Tayyip Erdoğan’a ve evvelki devir lideri sayın İlham Aliyev’e şükranlarımı sunuyorum. vazifenin ehemmiyetinin farkındayım, ağır bir sorumluluk taşıdığımın da bilincindeyim. 5 milyon kilometrekare, 170 milyon nüfus ve toplamda 450-500 milyar dolarlık bir ihracat potansiyeline sahip, 1,5 trilyon üstündeki toplam gayrisafi hasılaya sahip bu coğrafyada yapacak o kadar epeyce işimiz var ki; bunlar üniversitelerin iş birliğinden tutun, kültür, ihracat, ithalat ve tüm ekonomik faaliyetlerde entegrasyonun sağlanması, hudut geçişlerindeki zorlukların ortadan kaldırılması ve ortak lisanın oluşturulması” dedi.
‘HEM AVRUPALIYIZ HEM ASYALIYIZ’
Yıldırım, kelamlarına şöyleki devam etti:
“Her ne kadar hepimiz Türk devleti olarak kendimizi niteliyor olsak dahi bir ortak lisan mevcut değil. Diğer bir lisanla ya Rusça ya İngilizce üzere lisanlarla anlaşmak zorunda kalıyoruz. Bize soruyorlar; Avrupalı mısınız, Asyalı mısınız. Hem Avrupalıyız hem Asyalıyız. İbn-i Haldun’un dediği üzere; coğrafya yazgıdır. Bu bizim yazgımız. Azerbaycan, 44 gün savaşıyla 30 yılda halledemediği sorununu halletti. Sovyetler dağılırken, bağımsız devletler oluşurken fırsatı ganimet bilen Ermenistan, Azerbaycan topraklarının yüzde 25’ini işgal etti. 1 milyon kişi memleketlerini, konutlarını terk etmek zorunda kaldı. Bu meseleler çözülemedi, havanda su dövüldü ve bir sonuç alınmadı. İşin sonunda iş başa düştü, Azerbaycan kendi topraklarındaki işgalcileri 44 günde attı ve bu faaliyetleri yaparken Türkiye de manen ve her türlü takviyesi verdi. Sayın Cumhurbaşkanı’mız şu açıklamayı yaptı, “Eğer, Azerbaycan’a dışarıdan bir atak olursa Türkiye Azerbaycan’ın yanındadır ve gereğini yapacaktır. Bu aslında soruna noktayı koyan kararlılıktı.”
İKÇÜ Rektörü Prof. Dr. Saffet Köse, konferansın sonunda Yıldırım’a Orhun Yazıtları’nın minyaçeşidini verdi.