Saliha
Yeni Üye
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Arnavutluk’ta yayımlanan Panaroma Gazetesi için kaleme aldığı makalede, Türkiye’nin Balkanların ayrılmaz bir kesimi, Balkanlar’ın da Türkiye’nin vazgeçilmez bir ilgi alanı olduğunu belirtti. Ortak tarih ve kültürün Türkiye’nin Balkanlara bakışını şekillendirdiğini kaydeden Erdoğan, “Özellikle, son 20 yıl boyunca Türkiye, Balkan ülkeleriyle daha sıkı ve dostça bağlantılar geliştirmek için elinden geleni yapmaktadır. Arnavutluk ise bu bakış açısının tam merkezinde bulunuyor. Türkiye, Arnavutluk’u hem bir dost, tıpkı vakitte doğal bir müttefik olarak görmektedir. Türkiye, Arnavutluk’taki refah artışının ve istikrarın tüm bölgede barışa ve huzura hizmet edeceğine inanmaktadır. Bu bakımdan Türkiye, dost ve kardeş Arnavutluk’un gelişimi ve güvenliği için her vakit en içten ve samimi hislerle sonuna kadar desteklemiştir ve dayanağını sürdürmekte kararlıdır. Bu iradenin bir kararı olarak, Arnavutluk Türkiye’nin Balkanlar’daki alakalarının en istikrarlı ve olumlu seyrettiği ülkelerden biri haline gelmiştir. Türk dış siyasetinin ‘üst seviyeli siyasi diyalog’ prensibi bağlamında Arnavutluk ile ilgiler, her yıl çeşitlendirilmekte ve derinleşmektedir” diye konuştu.
‘ARNAVUTLUK’TA 600’E YAKIN KAYITLI TÜRK FİRMASI FAALİYET GÖSTERMEKTE’
Erdoğan, iki ülke içindeki toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlardaki iş birliklerinin her geçen yıl arttığını belirterek, “6 Ocak 2021 tarihinde Başbakan Edi Rama’nın Türkiye ziyaretinde imzalanan mutabakatlar, yeni ve tarihi bir başlangıç noktası olmuştur. Bu ziyaret sonucunda Türkiye ile Arnavutluk içinde yıllardır gündemde olan ‘Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Konseyi’ kurulmasına dair ortak bildiri imzalanmış, iki ülke içindeki münasebetler stratejik iştirak düzeyine yükseltilmiştir. Bu gelişmeye ek olarak; İşkodra’daki Osmanlı devri yapıtlarından Kurşunlu Cami’nin Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafınca restore edilmesine ait protokol ve iki ülke eğitim bakanları içinde iş birliği muahedesi imzalanmıştır. Eğitim mutabakatı; Arnavutluk’ta Türkçe dersini ve Türkiye’de Arnavutça dersini seçebilme imkanı sunduğu üzere özel eğitim, eğitim teknolojileri, burslar ve öğretmen değişim programlarını da içermektedir. Bu gelişmeleri iki ülke içindeki hem kültürel, hem siyasi ve ticari alakaların kuvvetlenmesi ismine büyük bir fırsat olarak görüyoruz. Dünya ekonomileri salgınla boğuşulan bu biçimdesi sıkıntı bir devirden geçerken bile Türkiye’nin 11 Balkan ülkesiyle 2021 yılındaki dış ticareti bundan evvelki yıla oranla yüzde 37’lik artış göstermiştir. Önümüzdeki periyotta ticari bağların katlanarak büyümesini bekliyoruz. Halihazırda Türkiye ve Arnavutluk içindeki ikili ticaret hacmi 700 milyon dolar civarındadır. Öncelikli amacımız, bu hacmi en kısa müddet içerisinde 1 milyar dolar civarına çıkarmaktır. Türkiye’nin müteahhitlik hizmetleri de dahil olmak üzere Arnavutluk’ta 3,5 milyar doların üzerinde yatırımı bulunmaktadır. Ticari alakaların gelişip bu sayılara ulaşılmasında; 2008 yılından bu yana yürürlükte olan Hür Ticaret Mutabakatı’nın katkısı büyüktür. Arnavutluk’ta, 600’e yakın kayıtlı Türk firması faaliyet göstermekte ve bu firmalar üretime katkı sunduğu üzere yaklaşık 15 bin bireye istihdam sağlamaktadır. Türkiye bu sayılarla, Arnavutluk’taki en büyük yabancı yatırımcılardan biridir” dedi.
‘TÜRKİYE ARNAVUTLUK’A YARDIM ELİNİ UZATAN BİRİNCİ ÜLKELERDEN’
Erdoğan, iki ülke içindeki bağların ticaretin ötesinde insani boyutuyla da dikkat çektiğini, salgınla bir arada sıhhat diplomasisi ve sıhhat yatırımlarının ilgilere yeni bir ivme kazandırdığını belirtti. Geçen yıl Türkiye’nin koronavirüs niçiniyle dünya genelinde 157 ülkeye medikal ekipman ve aşı yardımı sağladığını anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bu kapsamda Arnavutluk’ta 70 milyon avro maliyetle inşa edilen 150 yatağı, 6 ameliyathanesi ve 6 polikliniği bulunan ‘Türkiye-Arnavutluk Fier Dostluk Hastanesi’, 68 günde tamamlanmış ve 21 Nisan 2021’de açılışı yapılmıştır. Arnavutluk’ta 26 Kasım 2019’da 6,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 50’den çok kişinin vefatına, 3 binden çok kişinin faydalanmasına sebep olan ve 11 belediyenin altyapısına ziyan veren sarsıntı felaketinde Türkiye, kardeş Arnavutluk’a yardım elini uzatan birinci ülkelerden biri olmuştur. Arnavutluk vatandaşlarının enkazdan kurtarılması için hızla arama kurtarma grupları gönderilmiştir. Zelzele yaralarını bir nebze olsa da sarabilmek için, Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) tarafınca Arnavutluk’un Laç kentinde mağdur olan aileler için 500’den çok konut inşa edilmiştir. İnşa edilen konutlar, 17 Ocak 2022’de teslim edilecektir.”
‘TİKA, TARİHİ YAPITLARIN ONARIMINA TAKVİYE VERMEKTE’
Türkiye’nin birfazlaca resmi kurumunun, kültürel ve tarihi bağları kuvvetlendirmek ismine Arnavutluk’ta faaliyetlerini istikrarlı bir biçimde sürdürdüğünü belirten Erdoğan, “TİKA, Arnavutluk’ta 1996’dan bugüne kadar 546 proje ve faaliyet gerçekleştirmiştir. Öncelikli olarak, Arnavutluk’taki birfazlaca tarihi yapıtın onarımına takviye vermektedir. Ayrıyeten Türkiye-Arnavutluk içindeki iş birliğine katkı sağlayacak tarım, hayvancılık, sıhhat, eğitim alanlarında ve belediyecilik hizmetlerinin uygunlaştırılması için maddi dayanak sunmaktadır. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), ‘Türkiye Bursları’ markasıyla Balkanlar’dan gelen öğrencilere Türkiye’de eğitim görmeleri için burs hizmeti sunmaktadır. Türkiye bursları, 2021 yılında 178 ülkesinden 165 bin 511 müracaat almıştır. Bugün 170 ülkeden 15 bin öğrenci Türkiye’de eğitim görmektedir. Arnavut öğrenciler, bu burslardan büyük oranda yaralanmakta ve eğitim-öğretim faaliyetlerini Türkiye’de sürdürmektedir. Yunus Emre Enstitüsü birinci ofisini Saraybosna’da açmış ve süratli bir biçimde tüm Balkanlara yayılmıştır. Enstitü’nün Arnavutluk’ta İşkodra ve Tiran’da olmak üzere iki ofisi bulunmaktadır. Türkçe öğrenmek isteyen, Türk kültür ve sanatını daha yakından tanımak isteyen Arnavut kardeşlerimiz bu ofislerde her türlü takviyesi bulabilir” ifadelerini kullandı.
‘OKUL SAYISINI GELECEKTE DAHA DA ARTIRMAYI TEMENNİ EDİYORUZ’
Erdoğan, Türkiye Arnavutluk’taki eğitim hizmetlerine katkı sunmayı kendine bir bakılırsav olarak bildiğini belirterek, “Dünya genelinde 416 eğitim kurumu ve 50 binin üzerinde öğrencisi bulunan Türkiye Maarif Vakfı’nın Arnavutluk’ta 8 okulu mevcuttur. Okul sayısını gelecekte daha da artırmayı temenni ediyoruz. Tüm bu ticari ve insani boyuta ilaveten Türkiye ve Arnavutluk güvenlik alanında da değerli bir iş birliği örneği sergilemektedir. Arnavutluk, bir Türk firması tarafınca üretilen anti-drone sisteminin birinci alıcısı olduğu üzere Arnavutluk Parlamentosu ve Savunma Bakanlığı Türk İHA ve SİHA’ların tedariki için 9,7 milyon dolarlık (8,2 milyon avro) ek bütçeyi onayladığını duyurmuştur. İki ülke içinde terörizm, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı üzere güvenlik sıkıntılarında de temaslar artırılmıştır. Ayrıyeten siber ve dijital kabahatlerle gayrette ilgili emniyet güçleri ve İçişleri bakanlıkları nezdinde gerektiğinde iş birlikleri yürütülmektedir” dedi.
‘ÇOK FAZLA İMKAN VAR’
Erdoğan, Türkiye’nin Arnavutluk’ta hala varlığını koruyan Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile ortak gayret konusundaki ısrarını ikili münasebetlerde devamlı olarak gündeme getirdiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bu terör yapılanmasının Arnavutluk’taki faaliyetlerinin kısıtlanması ve örgüt mensuplarının Türkiye’ye teslim edilmesi için ilgili Arnavut makamlarıyla istişareler yürütülmektedir. Türkiye’de darbeye teşebbüs etmiş bu biçimdesi hain bir örgütün Arnavutluk’ta faaliyet göstermesi Türk halkını üzmektedir. Ayrıyeten bu örgütün Arnavutluk’ta da misal aksiyonlara girişme tehdidi bulunmaktadır. Tüm bunlar göz önüne alındığında Türkiye ile Arnavutluk içindeki dostça alakaların siyasi, ekonomik ve toplumsal alanlarda en verimli periyodunda olduğunu söyleyebilirim. Türkiye’nin, bölgede ve daha geniş coğrafyada Arnavutluk’un en kıymetli stratejik ortağı olduğu düşünüldüğünde iki ülke içindeki ilgilerin geliştirilmesi için epey fazla imkan vardır. Türkiye ve Arnavutluk bilhassa turizm, eğitim, savunma, dijitalleşme, besin, tarım, hayvancılık, ormancılık, su, balıkçılık üzere farklı alanlarında iş birliklerini artırmalıdır. Türkiye, Arnavutluk ile birebir bağlantılarının yanı sıra Arnavutluk’un NATO’daki varlığını önemsediği üzere son senelerda durma noktasına gelen AB üyelik sürecine de dayanak vermekte, Arnavutluk’un milletlerarası alandaki en yakın dostlarından biri olma rolünü üstlenmektedir. Umuyorum ki, Türkiye ve Arnavutluk, kazan-kazan prensibi temelinde bir dostluk ve paydaşlık bağını gelecek jenerasyonlara fazlaca daha kuvvetli biçimde aktaracak ve bu iş birliği daha hoş günlere yelken açacaktır.”
‘ARNAVUTLUK’TA 600’E YAKIN KAYITLI TÜRK FİRMASI FAALİYET GÖSTERMEKTE’
Erdoğan, iki ülke içindeki toplumsal, kültürel ve ekonomik alanlardaki iş birliklerinin her geçen yıl arttığını belirterek, “6 Ocak 2021 tarihinde Başbakan Edi Rama’nın Türkiye ziyaretinde imzalanan mutabakatlar, yeni ve tarihi bir başlangıç noktası olmuştur. Bu ziyaret sonucunda Türkiye ile Arnavutluk içinde yıllardır gündemde olan ‘Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Konseyi’ kurulmasına dair ortak bildiri imzalanmış, iki ülke içindeki münasebetler stratejik iştirak düzeyine yükseltilmiştir. Bu gelişmeye ek olarak; İşkodra’daki Osmanlı devri yapıtlarından Kurşunlu Cami’nin Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafınca restore edilmesine ait protokol ve iki ülke eğitim bakanları içinde iş birliği muahedesi imzalanmıştır. Eğitim mutabakatı; Arnavutluk’ta Türkçe dersini ve Türkiye’de Arnavutça dersini seçebilme imkanı sunduğu üzere özel eğitim, eğitim teknolojileri, burslar ve öğretmen değişim programlarını da içermektedir. Bu gelişmeleri iki ülke içindeki hem kültürel, hem siyasi ve ticari alakaların kuvvetlenmesi ismine büyük bir fırsat olarak görüyoruz. Dünya ekonomileri salgınla boğuşulan bu biçimdesi sıkıntı bir devirden geçerken bile Türkiye’nin 11 Balkan ülkesiyle 2021 yılındaki dış ticareti bundan evvelki yıla oranla yüzde 37’lik artış göstermiştir. Önümüzdeki periyotta ticari bağların katlanarak büyümesini bekliyoruz. Halihazırda Türkiye ve Arnavutluk içindeki ikili ticaret hacmi 700 milyon dolar civarındadır. Öncelikli amacımız, bu hacmi en kısa müddet içerisinde 1 milyar dolar civarına çıkarmaktır. Türkiye’nin müteahhitlik hizmetleri de dahil olmak üzere Arnavutluk’ta 3,5 milyar doların üzerinde yatırımı bulunmaktadır. Ticari alakaların gelişip bu sayılara ulaşılmasında; 2008 yılından bu yana yürürlükte olan Hür Ticaret Mutabakatı’nın katkısı büyüktür. Arnavutluk’ta, 600’e yakın kayıtlı Türk firması faaliyet göstermekte ve bu firmalar üretime katkı sunduğu üzere yaklaşık 15 bin bireye istihdam sağlamaktadır. Türkiye bu sayılarla, Arnavutluk’taki en büyük yabancı yatırımcılardan biridir” dedi.
‘TÜRKİYE ARNAVUTLUK’A YARDIM ELİNİ UZATAN BİRİNCİ ÜLKELERDEN’
Erdoğan, iki ülke içindeki bağların ticaretin ötesinde insani boyutuyla da dikkat çektiğini, salgınla bir arada sıhhat diplomasisi ve sıhhat yatırımlarının ilgilere yeni bir ivme kazandırdığını belirtti. Geçen yıl Türkiye’nin koronavirüs niçiniyle dünya genelinde 157 ülkeye medikal ekipman ve aşı yardımı sağladığını anımsatan Erdoğan, şunları kaydetti:
“Bu kapsamda Arnavutluk’ta 70 milyon avro maliyetle inşa edilen 150 yatağı, 6 ameliyathanesi ve 6 polikliniği bulunan ‘Türkiye-Arnavutluk Fier Dostluk Hastanesi’, 68 günde tamamlanmış ve 21 Nisan 2021’de açılışı yapılmıştır. Arnavutluk’ta 26 Kasım 2019’da 6,4 büyüklüğünde meydana gelen ve 50’den çok kişinin vefatına, 3 binden çok kişinin faydalanmasına sebep olan ve 11 belediyenin altyapısına ziyan veren sarsıntı felaketinde Türkiye, kardeş Arnavutluk’a yardım elini uzatan birinci ülkelerden biri olmuştur. Arnavutluk vatandaşlarının enkazdan kurtarılması için hızla arama kurtarma grupları gönderilmiştir. Zelzele yaralarını bir nebze olsa da sarabilmek için, Toplu Konut Yönetimi Başkanlığı (TOKİ) tarafınca Arnavutluk’un Laç kentinde mağdur olan aileler için 500’den çok konut inşa edilmiştir. İnşa edilen konutlar, 17 Ocak 2022’de teslim edilecektir.”
‘TİKA, TARİHİ YAPITLARIN ONARIMINA TAKVİYE VERMEKTE’
Türkiye’nin birfazlaca resmi kurumunun, kültürel ve tarihi bağları kuvvetlendirmek ismine Arnavutluk’ta faaliyetlerini istikrarlı bir biçimde sürdürdüğünü belirten Erdoğan, “TİKA, Arnavutluk’ta 1996’dan bugüne kadar 546 proje ve faaliyet gerçekleştirmiştir. Öncelikli olarak, Arnavutluk’taki birfazlaca tarihi yapıtın onarımına takviye vermektedir. Ayrıyeten Türkiye-Arnavutluk içindeki iş birliğine katkı sağlayacak tarım, hayvancılık, sıhhat, eğitim alanlarında ve belediyecilik hizmetlerinin uygunlaştırılması için maddi dayanak sunmaktadır. Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), ‘Türkiye Bursları’ markasıyla Balkanlar’dan gelen öğrencilere Türkiye’de eğitim görmeleri için burs hizmeti sunmaktadır. Türkiye bursları, 2021 yılında 178 ülkesinden 165 bin 511 müracaat almıştır. Bugün 170 ülkeden 15 bin öğrenci Türkiye’de eğitim görmektedir. Arnavut öğrenciler, bu burslardan büyük oranda yaralanmakta ve eğitim-öğretim faaliyetlerini Türkiye’de sürdürmektedir. Yunus Emre Enstitüsü birinci ofisini Saraybosna’da açmış ve süratli bir biçimde tüm Balkanlara yayılmıştır. Enstitü’nün Arnavutluk’ta İşkodra ve Tiran’da olmak üzere iki ofisi bulunmaktadır. Türkçe öğrenmek isteyen, Türk kültür ve sanatını daha yakından tanımak isteyen Arnavut kardeşlerimiz bu ofislerde her türlü takviyesi bulabilir” ifadelerini kullandı.
‘OKUL SAYISINI GELECEKTE DAHA DA ARTIRMAYI TEMENNİ EDİYORUZ’
Erdoğan, Türkiye Arnavutluk’taki eğitim hizmetlerine katkı sunmayı kendine bir bakılırsav olarak bildiğini belirterek, “Dünya genelinde 416 eğitim kurumu ve 50 binin üzerinde öğrencisi bulunan Türkiye Maarif Vakfı’nın Arnavutluk’ta 8 okulu mevcuttur. Okul sayısını gelecekte daha da artırmayı temenni ediyoruz. Tüm bu ticari ve insani boyuta ilaveten Türkiye ve Arnavutluk güvenlik alanında da değerli bir iş birliği örneği sergilemektedir. Arnavutluk, bir Türk firması tarafınca üretilen anti-drone sisteminin birinci alıcısı olduğu üzere Arnavutluk Parlamentosu ve Savunma Bakanlığı Türk İHA ve SİHA’ların tedariki için 9,7 milyon dolarlık (8,2 milyon avro) ek bütçeyi onayladığını duyurmuştur. İki ülke içinde terörizm, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı üzere güvenlik sıkıntılarında de temaslar artırılmıştır. Ayrıyeten siber ve dijital kabahatlerle gayrette ilgili emniyet güçleri ve İçişleri bakanlıkları nezdinde gerektiğinde iş birlikleri yürütülmektedir” dedi.
‘ÇOK FAZLA İMKAN VAR’
Erdoğan, Türkiye’nin Arnavutluk’ta hala varlığını koruyan Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ile ortak gayret konusundaki ısrarını ikili münasebetlerde devamlı olarak gündeme getirdiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bu terör yapılanmasının Arnavutluk’taki faaliyetlerinin kısıtlanması ve örgüt mensuplarının Türkiye’ye teslim edilmesi için ilgili Arnavut makamlarıyla istişareler yürütülmektedir. Türkiye’de darbeye teşebbüs etmiş bu biçimdesi hain bir örgütün Arnavutluk’ta faaliyet göstermesi Türk halkını üzmektedir. Ayrıyeten bu örgütün Arnavutluk’ta da misal aksiyonlara girişme tehdidi bulunmaktadır. Tüm bunlar göz önüne alındığında Türkiye ile Arnavutluk içindeki dostça alakaların siyasi, ekonomik ve toplumsal alanlarda en verimli periyodunda olduğunu söyleyebilirim. Türkiye’nin, bölgede ve daha geniş coğrafyada Arnavutluk’un en kıymetli stratejik ortağı olduğu düşünüldüğünde iki ülke içindeki ilgilerin geliştirilmesi için epey fazla imkan vardır. Türkiye ve Arnavutluk bilhassa turizm, eğitim, savunma, dijitalleşme, besin, tarım, hayvancılık, ormancılık, su, balıkçılık üzere farklı alanlarında iş birliklerini artırmalıdır. Türkiye, Arnavutluk ile birebir bağlantılarının yanı sıra Arnavutluk’un NATO’daki varlığını önemsediği üzere son senelerda durma noktasına gelen AB üyelik sürecine de dayanak vermekte, Arnavutluk’un milletlerarası alandaki en yakın dostlarından biri olma rolünü üstlenmektedir. Umuyorum ki, Türkiye ve Arnavutluk, kazan-kazan prensibi temelinde bir dostluk ve paydaşlık bağını gelecek jenerasyonlara fazlaca daha kuvvetli biçimde aktaracak ve bu iş birliği daha hoş günlere yelken açacaktır.”