Abide
Aktif Üye
Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – Elektrikli arabalara olan ilgi her geçen gün artarken, araçların şarj dolum mühletleri ve menzil sorunları, tüketicilerin başında soru işaretlerine sebep oluyor. Araba üreticileri elektrikli araçlarda menzil korkusunu gidermek için çıtayı daha da yükseltmeye kararlı. Mevcut araçlarda menzil 400-500 km iken şirketler, bunu 1000 km’ye çıkarmaya çalışıyor. Pekala 1000 km menzilli elektrikli bir araba, otomotiv piyasasını nasıl etkileyecek? Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği Lideri Berkan Bayram ve Milliyet Gazetesi Dış Haberler Müdürü ve Otomotiv Editörü Levent Köprülü kıymetli açıklamalarda bulundu.
Elektrikli arabalar 2010’da satışa sunulduğunda tek şarjla 120 km uzaklık yol giderken, günümüzde bu sayı 837 km’ye varmış durumda. Elektrikli arabaların en büyük zahmeti olarak gösterilen ve tüketicileri endişelendiren menzil sorununa şirketler 1000 km’ye kadar ulaşan kapasitelerle tahlil getirmeyi düşünüyor. Berkan Bayram ise 1000 km menzile sahip elektrikli bir araba üretmenin önünde mani olmadığını lisana getirirken, “1000 km menzile sahip elektrikli arabaya niye gereksinimimiz var?” sorusunu sormak gerektiği kanaatinde. Tek şarjla 1000 km giden bir araç üretmenin PR ve pazarlama stratejisiyle gerçek orantılı olduğunu söyleyen Bayram, “Nihayetinde teknolojik olarak şu anda 1000 km, 1500 km menzilli araba üretebilirsiniz. Lakin bunu tüketiciye sunarken nasıl bir yol haritası izleyeceksiniz, burası kritik bir konu” dedi.
6 DAKİKALIK ŞARJLA 500 KM YOL KATEDERSENİZ…
“Tüketicinin bu biçimde bir araca gereksinimi var mı?” sorusunu soran Berkan Bayram, “Konvansiyonel bir araçta bir depoyu doldurduğunuz vakit 600-700 km bir menzile sahip oluyorsunuz. ötürüsıyla elektrikli arabada de 600-700 km’yi hedeflediğiniz vakit, konvansiyonel aracın avantajını elektrikli araba için de ele geçirmiş olacaksınız. Fosil yakıtlı bir aracın akaryakıt istasyonunda bekleme mühleti 3 ila 8 dakika içinde oynuyor. Bunun için ortalama 6 dakika diyebiliriz. Şayet elektrikli arabada şarj mühletini 6 dakika üzere bir müddetye çekebilirseniz ve bu 6 dakikalık müddetle 500 km yol katedebilirseniz, o noktadan daha sonra sizin artık 1000 km menzile sahip elektrikli araba üretme gereksiniminiz olmayacak” diye konuştu.
‘EK YÜK YÜKLEMEK DEMEK’
Elektrikli arabalarda menzil elde edebilmek için batarya kapasitesinin artırılması gerektiğini söyleyen Bayram, batarya kapasitesinin artmasının araca ek tartı yüklemek olduğuna dikkat çekti. “Araca ek yük yüklemek aslında aracın verimliliğini düşürmek demektir” diyen Bayram, “1000 km’lik bir araca yaklaşık 180-200 KW saatlik bir batarya yüklemeniz gerekecek. Bu da aracın yükünü artıracak. Bu tartısı destekleyebilmek için de aracın elektrik motorunu da artırmanız gerekir. Şu anda ortalama elektrikli arabanın motoru yaklaşık 150-200 KW aralığında. Siz 1000 km’lik bir aracı desteklemek için yaklaşık 250-300 KW yükleyerek bu aracı hareket ettirebilirsiniz. ötürüsıyla aracın menzilini artırmanız, batarya yükünü artırmanız demektir, batarya yükünü arttrmanız elektrik motorunun KW cinsinden gücünü artırmanız demektir. Bu ikisini artırdığınızda aracın verimliliği düşer” ihtarında bulundu.
‘MALİYET İKİ KATINA ÇIKAR’
Bu durumun da aracın maliyetini iki katına çıkardığının altını çizen Berkan Bayram, tüketicinin de 1000 km menzili tercih etmesine bir sebep olmadığını seyahat süreçlerini örneklendirerek deklare etti. Bayram, “Herhangi tipte bir arabada seyahat yaptığınızda 300-400 km aralıklarla mola gereksinimi hissedersiniz. Bu durma sürecinde de yaklaşık 30-45 dk’lık bir mola vermek istersiniz. Bu molaları siz her 300-400 km’de bir yaparsınız ki bu insani bir durumdur. ötürüsıyla 1000 km menzile sahip bir araç ürettiğinizde kimin 1000 km’lik bir kullanım gereksinimi olur?” tabirlerini kullandı.
TARTI AZALTMA SÜRECİNE GİDİLDİ
Levent Köprülü ise batarya tartısı konusunda Berkan Bayram ile tıpkı fikirde. Elektrikli arabalarda önemli bir tartı azaltma sürecine gidildiğini belirten Köprülü, elektrik motorlarının büyük bir yük kapsamadığını lakin bataryaların araca büyük bir yük yüklediğini belirtti. Aracın ağır olduğu vakit fazlaca daha fazla güç harcadığını belirten Köprülü, bu durumun önüne geçilmesi için birtakım hafifçeletilmelere gidildiğini, karbonfiber denilen yavaşça materyaller kullanabileceğinin ama karbonfiber kullanılması durumunda aracın yüksek meblağlara üretilebileceğinin altını çizdi.
Bataryada kullanılan unsurların fazlaca kıymetli olduğunu söyleyen Köprülü, “Dünyanın büyük bir kısmı lityum iyon denilen bataryalardan kullanıyor. Buna alternatif batarya geliştirilmeye çalışılıyor. Bir de lityumla bir arada ortasındaki karışımların değiştirilerek enerjiyi tutma kabiliyetinin artırılması üzere bir çalışma kelam konusu. Güç kabiliyetinin artırılması da bataryayı büyütmeden, tıpkı boyutta ama daha fazla güç depolayabilecek hale getirilmeye çalışılması. Bu da tıpkı biçimde akaryakıt artırma eforlarının değerli bir kolu” dedi.
‘YAYGIN KULLANIM MANTIKLI VE GEREKLİ DEĞİL’
1000 km menzilli araçların reklam ve pazarlama için üretebileceğine dikkat çeken Berkan Bayram ise, yaygın kullanıma sürülmesinin mantıklı ve gerekli olmadığına dikkat çekti. Markanın teknolojisi ve tüketicinin markaya karşı olan algısını değiştirecek bir üretim biçimi olacağını da ekledi.
DEĞERLİ OLAN ŞARJ MÜDDETİ
Tüketici algısının epeyce değerli olduğuna dikkat çeken Bayram, değerli olanın menzil değil şarj müddeti olduğuna vurgu yaptı. Şu anda elektrikli arabaların yaklaşık 400 km menzile sahip olduğunu söyleyen Bayram, en düşük menzilli elektrikli araba modelinin 260 km, en yüksek menzilli elektrikli arabanın ise 650 km olduğunu ekledi. Bayram bu mevzuyu, “Elektrikli arabalarda ortalama 400 km menzil elde ediyoruz. Bu adımdan daha sonraki ikinci adımımız şarj mühleti. Şarj müddetini yaklaşık 10 dk’lık mühletlere indirebilirsek ve 10 dk’lık müddette 300 km’lik bir menzil alabilirsek bu biçimde beşerler elektronik tarafa tartı verecek” diyerek deklare etti.
TÜRKİYE’DE SÜRATLE GELİŞİYOR
Türkiye’deki şarj istasyonu altyapısının süratle ilerlediğini belirten Berkan Bayram, “2011’den beri hayli süratli adımlar atıldı. Şarj teknolojisi de fazlaca değişti. Evvelce olağan şarjlanma gücüne sahip istasyon sayısı daha azdı, şu anda daha da arttı. Fakat süratli şarj istasyonlarına da gereksinimimiz var” tabirlerini kullandı. Süratli şarj istasyonlarının da katlanarak arttığına dikkat çeken Bayram, firmaların kendi kaynaklarıyla bu yatırımları yaptıklarını da ekledi.
Bayram, “zaman içinde devlet teşvik sistemi şarj istasyonlarına da gelirse firmalar nezdinde de karşılık bulacak, yatırımlar artacak. Şarj istasyonu muhtaçlığı duyan tüketici de daha süratli, daha fazla bir şarj ağına sahip olacak” diye konuştu. Türkiye’deki tüketicinin kâfi kaynağa ulaşamadığını ve daima sorun gördüğünü belirten Bayram, Türkiye’de elektrikli araba seyahati yapan 6 bin kullanıcı olduğunu, Türkiye’de elektrikli araba gerçeği olduğunu ve bunun geniş kitlelere yayılamadığının altını çizdi. “Türkiye’de elektrikli araba alınır mı, kullanılır mı, satılır mı üzere biroldukca soru işareti var” sözlerini kullanan Bayram bu sene ve seneye elektrikli arabanın yaygınlık kazanacağına dikkat çekti.
‘TOGG UMUT BESLİYOR’
TOGG’un büyük bir umut beslediğini söyleyen Berkan Bayram TOGG için, “Kullanıcılarımız için fazlaca hızlandırıcı bir etkene sahip olacaktır” dedi. Türkiye’de elektrikli araba alımının son dört yılda katlanarak arttığını ancak bunun satış sayılarına yansımadığına dikkat çeken Bayram, elektrikli arabalardan üç farklı vergi alındığına da dikkat çekti. “Dünyadaki biroldukça ülkeden elektrikli arabalar için vergi alınmıyor, teşvik ediliyor. Bizde en büyük sonlandırıcı etken vergilerle yüklenmiş olması” diyen Bayram, MTV, ÖTV ve KDV alınmasının tüketicilerde negatif bir algıya sebep olduğuna dikkat çekti. “TOGG’la birlikte ne olur? Bu vergiler değişir mi?” sorularını soran Bayram, vergi sistemiyle bir arada teşvik edilirse hoş başarılı bir pazar elde edileceğini söylemiş oldu.
‘ÇOK SÜRATLİ BİR ÇALIŞMA YAPILABİLİR’
TOGG’un 2023 yılında yollara çıkmaya başladığını söyleyen Levent Köprülü, bu yılın sonunda da araç üretilmeye başlanacağını ekledi. Devlet eliyle altyapı yatırımlarının görülmediğini söyleyen Köprülü, “Kimi akaryakıt dağıtım şirketleri ve elektrik dağıtım şirketleri kendileri bu mevzuda yatırımlar yapmaya başladı. Şehirlerarası akaryakıt istasyonlarına şarj üniteleri konmaya başlandı. Kent içlerinde hâlâ bir ölçü belirsizlik var. Şarj istasyonlarını her yerde görmek mümkün olmuyor” tabirlerini kullandı. TOGG’un çıkma vaktinin da giderek yaklaştığına dikkat çeken Köprülü, son dakika insanı olduğumuzu ve 2023’te elektrik altyapısına ait fazlaca süratli bir çalışma yapılabilme ihtimali bulunduğuna dikkat çekti.
ALTYAPI ÇALIŞMALARINA BÜYÜK BİR TESİRİ OLACAK
Levent Köprülü, TOGG’un altyapı çalışmalarına büyük bir etkisinin olacağını söylemiş oldu. Köprülü, “Desteklenen ve istenen bir proje. Bu projenin başarılı olması için elbette birtakım adımlar atılacaktır. Halkın şimdilik önemli bir ilgisi var” diye konuştu.
‘TEŞVİK EDİLMELİ’
Alım ve satım noktasında elektrikli araçların da yer aldığını görmek gerektiğini belirten Berkan Bayram, “Elektrikli aracı aldığınız vakit katlanarak artan kıymete ulaşıyor. Sattığınız vakit da bedel kaybetmiyor. Bir arabası üretmek kıymetli lakin ürettiğiniz vakit onu alınabilir ve satılabilir biçimde üretmeniz lazım. Elektrikli araba şu anda bu noktada bir problem yok. Ülkemizde, şu anda mevzuya biraz da uzak durma uzaklıklı kalma sorunu var” dedi. Bu sorunu geniş kitlelere ulaştırarak çözebileceklerini belirten Bayram, elektrikli arabanın çevresel ve sıhhatle alakalı müspet ayrışmasından dolayı teşvik edilmesi gereken bir öge olduğunu altını çizdi.
KENT MERKEZİNE GİRMEK YASAK
Menzil ve batarya sorunu çözüldüğünde halkın elektrikli arabalara bakış açısının değişeceğini söyleyen Levent Köprülü ise, elektrikli arabalara ilginin Avrupa’da erken başladığını, devletlerin elektrikli araba satın alırken önemli bir takviye verdiğini belirtti. Norveç’in bu mevzuda önde gelen ülkelerden biri olduğuna dikkat çeken Levent Köprülü, “Elektrikli araç kullanıcısına fiyatsız parktan vergiye varıncaya kadar kolaylık sağlıyorlar. Orada şarj altyapısı önemli biçimde ilerlemiş durumda. Bunların hepsini bir ortada sunulursa Türkiye’de de kabul bakılırsaceğinden eminim. Akaryakıtlı ve dizel araçlara kısıtlama getirilirse ki bunun geleceği söyleniyor. 2030’dan itibaren bu yavaş yavaş başlayacak. Avrupa’da eski dizel araçların kent merkezine girmesi yasak. Bunun üzere şeyler çıktığı takdirde beşerler mecburen ya toplu taşıma kullanacaklar ya da elektrikli araç kullanacaklar” dedi.
‘POPÜLARİTE KAZANAMAYABİLİR ANCAK…’
Elektrikli arabanın Türkiye’de kabul nazaranbileceği konusunda kuşkuları olan Levent Köprülü, “Popülarite kazanamayabilir. Yeniliklere alışmak o kadar kolay değil. Ben dahil olmak üzere biroldukça insan motor sesini duymak istiyor. ötürüsıyla alışkanlıkları bırakmak pek kolay olmayabilir. Lakin yeni jenerasyon bunun öncülüğünü yapabilir. Beşerler fiyatı uygun olursa ve şarj alt yapısı düzgün olursa içi fazlaca elvermese bile elektrikli araca geçiş sağlayabilir ” diye konuştu.
‘ELEKTRİKLİ TEKNE İHRAÇ EDİYORUZ’
“Ülkemizde de elektrikli araca niye süratli bir biçimde geçiş yapmak gerektiğini âlâ anlatmamız gerekiyor” diyen Berkan Bayram da, dünyanın bu noktaya yanlışsız gittiğini ve elektrikli aracın tüketici tarafınca süratli bir biçimde karşılık bulacağını söylemiş oldu. Çok kısa bir süre daha sonra elektrikli araba alışkanlığımızın oluşacağını söyleyen Bayram, “Elektrikli arabayla bir arada daha az sanayi sitelerine gideceğiz zira daha az sorun yaşayacağız. Sanayi siteleri ve oradaki işletmeler ne yapacaklar? Bu sorulara şimdiden tahlil bulmamız gerekiyor. Süratle bu noktaya evirildiğimiz için yol haritası belirlemeliyiz. Bunu yalnızca araba olarak düşünmeyin. Elektrikli tekne, gemi ve uçağa kadar biroldukça elektrikli araç yakın vakitte karşımıza çıkacak. Şu an Pendik’ten elektrikli tekne ihraç ediyoruz. Bahis büsbütün elektrifikasyona gidiyor. Elektrikli araçları âlâ anlamamız, hayatlarımıza dahil etmemiz ve devlet tarafınca bir yol haritası çizmemiz gerekiyor” yorumunu yaptı.
TESLA YATIRIMLARA BAŞLADI
Hususla ilgili Tesla da Türkiye’de yatırımlar yapmaya başladı. Üstün şarj istasyonları için Tesla’nın internet sitesinde Türkiye’den 10 vilayet yer aldı. Bu vilayetler; İstanbul, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Edirne, Sakarya, İzmir ve Konya olarak sıralandı. Türkiye’deki 10 kente üstün şarj istasyonu pozisyonu eklediğini duyuran Tesla, Türkiye’de farklı iş ilanları açtı. Şirketin 2022 içerisinde Türkiye’de resmi olarak kuruluşunu ve yapılanmasını tamamlayarak 4 modelini de satışa sunması öngörülünler içinde. Tesla, ‘supercharger’ (süper şarj) altyapısını da Türkiye’ye getirecek.
Elektrikli arabalar 2010’da satışa sunulduğunda tek şarjla 120 km uzaklık yol giderken, günümüzde bu sayı 837 km’ye varmış durumda. Elektrikli arabaların en büyük zahmeti olarak gösterilen ve tüketicileri endişelendiren menzil sorununa şirketler 1000 km’ye kadar ulaşan kapasitelerle tahlil getirmeyi düşünüyor. Berkan Bayram ise 1000 km menzile sahip elektrikli bir araba üretmenin önünde mani olmadığını lisana getirirken, “1000 km menzile sahip elektrikli arabaya niye gereksinimimiz var?” sorusunu sormak gerektiği kanaatinde. Tek şarjla 1000 km giden bir araç üretmenin PR ve pazarlama stratejisiyle gerçek orantılı olduğunu söyleyen Bayram, “Nihayetinde teknolojik olarak şu anda 1000 km, 1500 km menzilli araba üretebilirsiniz. Lakin bunu tüketiciye sunarken nasıl bir yol haritası izleyeceksiniz, burası kritik bir konu” dedi.
6 DAKİKALIK ŞARJLA 500 KM YOL KATEDERSENİZ…
“Tüketicinin bu biçimde bir araca gereksinimi var mı?” sorusunu soran Berkan Bayram, “Konvansiyonel bir araçta bir depoyu doldurduğunuz vakit 600-700 km bir menzile sahip oluyorsunuz. ötürüsıyla elektrikli arabada de 600-700 km’yi hedeflediğiniz vakit, konvansiyonel aracın avantajını elektrikli araba için de ele geçirmiş olacaksınız. Fosil yakıtlı bir aracın akaryakıt istasyonunda bekleme mühleti 3 ila 8 dakika içinde oynuyor. Bunun için ortalama 6 dakika diyebiliriz. Şayet elektrikli arabada şarj mühletini 6 dakika üzere bir müddetye çekebilirseniz ve bu 6 dakikalık müddetle 500 km yol katedebilirseniz, o noktadan daha sonra sizin artık 1000 km menzile sahip elektrikli araba üretme gereksiniminiz olmayacak” diye konuştu.
‘EK YÜK YÜKLEMEK DEMEK’
Elektrikli arabalarda menzil elde edebilmek için batarya kapasitesinin artırılması gerektiğini söyleyen Bayram, batarya kapasitesinin artmasının araca ek tartı yüklemek olduğuna dikkat çekti. “Araca ek yük yüklemek aslında aracın verimliliğini düşürmek demektir” diyen Bayram, “1000 km’lik bir araca yaklaşık 180-200 KW saatlik bir batarya yüklemeniz gerekecek. Bu da aracın yükünü artıracak. Bu tartısı destekleyebilmek için de aracın elektrik motorunu da artırmanız gerekir. Şu anda ortalama elektrikli arabanın motoru yaklaşık 150-200 KW aralığında. Siz 1000 km’lik bir aracı desteklemek için yaklaşık 250-300 KW yükleyerek bu aracı hareket ettirebilirsiniz. ötürüsıyla aracın menzilini artırmanız, batarya yükünü artırmanız demektir, batarya yükünü arttrmanız elektrik motorunun KW cinsinden gücünü artırmanız demektir. Bu ikisini artırdığınızda aracın verimliliği düşer” ihtarında bulundu.
‘MALİYET İKİ KATINA ÇIKAR’
Bu durumun da aracın maliyetini iki katına çıkardığının altını çizen Berkan Bayram, tüketicinin de 1000 km menzili tercih etmesine bir sebep olmadığını seyahat süreçlerini örneklendirerek deklare etti. Bayram, “Herhangi tipte bir arabada seyahat yaptığınızda 300-400 km aralıklarla mola gereksinimi hissedersiniz. Bu durma sürecinde de yaklaşık 30-45 dk’lık bir mola vermek istersiniz. Bu molaları siz her 300-400 km’de bir yaparsınız ki bu insani bir durumdur. ötürüsıyla 1000 km menzile sahip bir araç ürettiğinizde kimin 1000 km’lik bir kullanım gereksinimi olur?” tabirlerini kullandı.
TARTI AZALTMA SÜRECİNE GİDİLDİ
Levent Köprülü ise batarya tartısı konusunda Berkan Bayram ile tıpkı fikirde. Elektrikli arabalarda önemli bir tartı azaltma sürecine gidildiğini belirten Köprülü, elektrik motorlarının büyük bir yük kapsamadığını lakin bataryaların araca büyük bir yük yüklediğini belirtti. Aracın ağır olduğu vakit fazlaca daha fazla güç harcadığını belirten Köprülü, bu durumun önüne geçilmesi için birtakım hafifçeletilmelere gidildiğini, karbonfiber denilen yavaşça materyaller kullanabileceğinin ama karbonfiber kullanılması durumunda aracın yüksek meblağlara üretilebileceğinin altını çizdi.
Bataryada kullanılan unsurların fazlaca kıymetli olduğunu söyleyen Köprülü, “Dünyanın büyük bir kısmı lityum iyon denilen bataryalardan kullanıyor. Buna alternatif batarya geliştirilmeye çalışılıyor. Bir de lityumla bir arada ortasındaki karışımların değiştirilerek enerjiyi tutma kabiliyetinin artırılması üzere bir çalışma kelam konusu. Güç kabiliyetinin artırılması da bataryayı büyütmeden, tıpkı boyutta ama daha fazla güç depolayabilecek hale getirilmeye çalışılması. Bu da tıpkı biçimde akaryakıt artırma eforlarının değerli bir kolu” dedi.
‘YAYGIN KULLANIM MANTIKLI VE GEREKLİ DEĞİL’
1000 km menzilli araçların reklam ve pazarlama için üretebileceğine dikkat çeken Berkan Bayram ise, yaygın kullanıma sürülmesinin mantıklı ve gerekli olmadığına dikkat çekti. Markanın teknolojisi ve tüketicinin markaya karşı olan algısını değiştirecek bir üretim biçimi olacağını da ekledi.
DEĞERLİ OLAN ŞARJ MÜDDETİ
Tüketici algısının epeyce değerli olduğuna dikkat çeken Bayram, değerli olanın menzil değil şarj müddeti olduğuna vurgu yaptı. Şu anda elektrikli arabaların yaklaşık 400 km menzile sahip olduğunu söyleyen Bayram, en düşük menzilli elektrikli araba modelinin 260 km, en yüksek menzilli elektrikli arabanın ise 650 km olduğunu ekledi. Bayram bu mevzuyu, “Elektrikli arabalarda ortalama 400 km menzil elde ediyoruz. Bu adımdan daha sonraki ikinci adımımız şarj mühleti. Şarj müddetini yaklaşık 10 dk’lık mühletlere indirebilirsek ve 10 dk’lık müddette 300 km’lik bir menzil alabilirsek bu biçimde beşerler elektronik tarafa tartı verecek” diyerek deklare etti.
TÜRKİYE’DE SÜRATLE GELİŞİYOR
Türkiye’deki şarj istasyonu altyapısının süratle ilerlediğini belirten Berkan Bayram, “2011’den beri hayli süratli adımlar atıldı. Şarj teknolojisi de fazlaca değişti. Evvelce olağan şarjlanma gücüne sahip istasyon sayısı daha azdı, şu anda daha da arttı. Fakat süratli şarj istasyonlarına da gereksinimimiz var” tabirlerini kullandı. Süratli şarj istasyonlarının da katlanarak arttığına dikkat çeken Bayram, firmaların kendi kaynaklarıyla bu yatırımları yaptıklarını da ekledi.
Bayram, “zaman içinde devlet teşvik sistemi şarj istasyonlarına da gelirse firmalar nezdinde de karşılık bulacak, yatırımlar artacak. Şarj istasyonu muhtaçlığı duyan tüketici de daha süratli, daha fazla bir şarj ağına sahip olacak” diye konuştu. Türkiye’deki tüketicinin kâfi kaynağa ulaşamadığını ve daima sorun gördüğünü belirten Bayram, Türkiye’de elektrikli araba seyahati yapan 6 bin kullanıcı olduğunu, Türkiye’de elektrikli araba gerçeği olduğunu ve bunun geniş kitlelere yayılamadığının altını çizdi. “Türkiye’de elektrikli araba alınır mı, kullanılır mı, satılır mı üzere biroldukca soru işareti var” sözlerini kullanan Bayram bu sene ve seneye elektrikli arabanın yaygınlık kazanacağına dikkat çekti.
‘TOGG UMUT BESLİYOR’
TOGG’un büyük bir umut beslediğini söyleyen Berkan Bayram TOGG için, “Kullanıcılarımız için fazlaca hızlandırıcı bir etkene sahip olacaktır” dedi. Türkiye’de elektrikli araba alımının son dört yılda katlanarak arttığını ancak bunun satış sayılarına yansımadığına dikkat çeken Bayram, elektrikli arabalardan üç farklı vergi alındığına da dikkat çekti. “Dünyadaki biroldukça ülkeden elektrikli arabalar için vergi alınmıyor, teşvik ediliyor. Bizde en büyük sonlandırıcı etken vergilerle yüklenmiş olması” diyen Bayram, MTV, ÖTV ve KDV alınmasının tüketicilerde negatif bir algıya sebep olduğuna dikkat çekti. “TOGG’la birlikte ne olur? Bu vergiler değişir mi?” sorularını soran Bayram, vergi sistemiyle bir arada teşvik edilirse hoş başarılı bir pazar elde edileceğini söylemiş oldu.
‘ÇOK SÜRATLİ BİR ÇALIŞMA YAPILABİLİR’
TOGG’un 2023 yılında yollara çıkmaya başladığını söyleyen Levent Köprülü, bu yılın sonunda da araç üretilmeye başlanacağını ekledi. Devlet eliyle altyapı yatırımlarının görülmediğini söyleyen Köprülü, “Kimi akaryakıt dağıtım şirketleri ve elektrik dağıtım şirketleri kendileri bu mevzuda yatırımlar yapmaya başladı. Şehirlerarası akaryakıt istasyonlarına şarj üniteleri konmaya başlandı. Kent içlerinde hâlâ bir ölçü belirsizlik var. Şarj istasyonlarını her yerde görmek mümkün olmuyor” tabirlerini kullandı. TOGG’un çıkma vaktinin da giderek yaklaştığına dikkat çeken Köprülü, son dakika insanı olduğumuzu ve 2023’te elektrik altyapısına ait fazlaca süratli bir çalışma yapılabilme ihtimali bulunduğuna dikkat çekti.
ALTYAPI ÇALIŞMALARINA BÜYÜK BİR TESİRİ OLACAK
Levent Köprülü, TOGG’un altyapı çalışmalarına büyük bir etkisinin olacağını söylemiş oldu. Köprülü, “Desteklenen ve istenen bir proje. Bu projenin başarılı olması için elbette birtakım adımlar atılacaktır. Halkın şimdilik önemli bir ilgisi var” diye konuştu.
‘TEŞVİK EDİLMELİ’
Alım ve satım noktasında elektrikli araçların da yer aldığını görmek gerektiğini belirten Berkan Bayram, “Elektrikli aracı aldığınız vakit katlanarak artan kıymete ulaşıyor. Sattığınız vakit da bedel kaybetmiyor. Bir arabası üretmek kıymetli lakin ürettiğiniz vakit onu alınabilir ve satılabilir biçimde üretmeniz lazım. Elektrikli araba şu anda bu noktada bir problem yok. Ülkemizde, şu anda mevzuya biraz da uzak durma uzaklıklı kalma sorunu var” dedi. Bu sorunu geniş kitlelere ulaştırarak çözebileceklerini belirten Bayram, elektrikli arabanın çevresel ve sıhhatle alakalı müspet ayrışmasından dolayı teşvik edilmesi gereken bir öge olduğunu altını çizdi.
KENT MERKEZİNE GİRMEK YASAK
Menzil ve batarya sorunu çözüldüğünde halkın elektrikli arabalara bakış açısının değişeceğini söyleyen Levent Köprülü ise, elektrikli arabalara ilginin Avrupa’da erken başladığını, devletlerin elektrikli araba satın alırken önemli bir takviye verdiğini belirtti. Norveç’in bu mevzuda önde gelen ülkelerden biri olduğuna dikkat çeken Levent Köprülü, “Elektrikli araç kullanıcısına fiyatsız parktan vergiye varıncaya kadar kolaylık sağlıyorlar. Orada şarj altyapısı önemli biçimde ilerlemiş durumda. Bunların hepsini bir ortada sunulursa Türkiye’de de kabul bakılırsaceğinden eminim. Akaryakıtlı ve dizel araçlara kısıtlama getirilirse ki bunun geleceği söyleniyor. 2030’dan itibaren bu yavaş yavaş başlayacak. Avrupa’da eski dizel araçların kent merkezine girmesi yasak. Bunun üzere şeyler çıktığı takdirde beşerler mecburen ya toplu taşıma kullanacaklar ya da elektrikli araç kullanacaklar” dedi.
‘POPÜLARİTE KAZANAMAYABİLİR ANCAK…’
Elektrikli arabanın Türkiye’de kabul nazaranbileceği konusunda kuşkuları olan Levent Köprülü, “Popülarite kazanamayabilir. Yeniliklere alışmak o kadar kolay değil. Ben dahil olmak üzere biroldukça insan motor sesini duymak istiyor. ötürüsıyla alışkanlıkları bırakmak pek kolay olmayabilir. Lakin yeni jenerasyon bunun öncülüğünü yapabilir. Beşerler fiyatı uygun olursa ve şarj alt yapısı düzgün olursa içi fazlaca elvermese bile elektrikli araca geçiş sağlayabilir ” diye konuştu.
‘ELEKTRİKLİ TEKNE İHRAÇ EDİYORUZ’
“Ülkemizde de elektrikli araca niye süratli bir biçimde geçiş yapmak gerektiğini âlâ anlatmamız gerekiyor” diyen Berkan Bayram da, dünyanın bu noktaya yanlışsız gittiğini ve elektrikli aracın tüketici tarafınca süratli bir biçimde karşılık bulacağını söylemiş oldu. Çok kısa bir süre daha sonra elektrikli araba alışkanlığımızın oluşacağını söyleyen Bayram, “Elektrikli arabayla bir arada daha az sanayi sitelerine gideceğiz zira daha az sorun yaşayacağız. Sanayi siteleri ve oradaki işletmeler ne yapacaklar? Bu sorulara şimdiden tahlil bulmamız gerekiyor. Süratle bu noktaya evirildiğimiz için yol haritası belirlemeliyiz. Bunu yalnızca araba olarak düşünmeyin. Elektrikli tekne, gemi ve uçağa kadar biroldukça elektrikli araç yakın vakitte karşımıza çıkacak. Şu an Pendik’ten elektrikli tekne ihraç ediyoruz. Bahis büsbütün elektrifikasyona gidiyor. Elektrikli araçları âlâ anlamamız, hayatlarımıza dahil etmemiz ve devlet tarafınca bir yol haritası çizmemiz gerekiyor” yorumunu yaptı.
TESLA YATIRIMLARA BAŞLADI
Hususla ilgili Tesla da Türkiye’de yatırımlar yapmaya başladı. Üstün şarj istasyonları için Tesla’nın internet sitesinde Türkiye’den 10 vilayet yer aldı. Bu vilayetler; İstanbul, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Edirne, Sakarya, İzmir ve Konya olarak sıralandı. Türkiye’deki 10 kente üstün şarj istasyonu pozisyonu eklediğini duyuran Tesla, Türkiye’de farklı iş ilanları açtı. Şirketin 2022 içerisinde Türkiye’de resmi olarak kuruluşunu ve yapılanmasını tamamlayarak 4 modelini de satışa sunması öngörülünler içinde. Tesla, ‘supercharger’ (süper şarj) altyapısını da Türkiye’ye getirecek.