NeseliGunler
Yeni Üye
25 Ocak 2022 tarihindeki Resmî Gazetede yayımlanan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin sonucuna bahis olan hadisede, internetteki bir alışveriş platformundan yiyecek siparişi veren kişinin, gelen sipariş paketinin ortasında sigara izmaritine rastlaması kararında, satıcıya ve internet sitesine karşı açtığı dava kamuoyunda fazlaca gündeme geldi. Altınbaş Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğr. Üy. Doç. Dr. Umut Yeniocak, dava ile ilgili olarak Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, aracı hizmet sağlayıcı durumundaki alışveriş platformlarının, satın alınan eserlerle ilgili sorunlardan dolayı sorumlu tutulamayacakları istikametinde bir karar verdiğini söylemiş oldu. “Elektronik ticaret bakımından stratejik ehemmiyete sahip bu probleme Yargıtay’ın yaklaşımı, tüketici haklarının korunması unsuru bakımından yanılgılı ve çelişkili olmuştur.” değerlendirmelerinde bulundu.
İnternet alışveriş platformlarının tüketiciye karşı sorumludur
Umut Yeniocak, birinci etapta tüketici tarafınca tüketici hakem heyetine yapılan müracaat kararında hakem heyeti, hem alışveriş platformu (aracı hizmet sağlayıcı) olan internet sitesini tıpkı vakitte siparişin satıcısı durumunda olan pastaneyi sorumlu tutulduğunu belirtti. Bunun üzerine, alışveriş platformu olan internet sitesi tarafınca tüketici mahkemesine başvurularak, kendilerinin yalnızca alışveriş yapmak isteyenlerle satıcıları buluşturan bir platform (aracı hizmet sağlayıcı) olduklarını, satıcı olmadıklarını, bu sebeple siparişlerde yaşanan bu cins sorunlardan sorumlu tutulamayacaklarını ileri sürdüğünü söz etti. Tüketici Mahkemesinin ise, dava konusu alışverişin, tüketicinin bu alışveriş platformunun ismine duyduğu inanç sebebiyle gerçekleştiğini, bu sebeple internet sitesinin de satıcı ile bir arada sorumlu olduğuna hükmettiğini söylemiş oldu. Verilen sonucun, kıymeti itibariyle kesin olarak verildiği için davanın, bir üst mercie gdolayılemediğini bu noktada devreye Adalet Bakanlığı’nın girerek, bu karara ait “kanun faydasına bozma” dediğimiz başvuruyu yaptığını işaret etti. Yeniocak, bunun üzerine tüketici süreçleri ile ilgili davalara bakan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, benzeri müracaatlarla ilgili bir içtihat oluşturmak bakımından belgeyi ele aldığını ve işlerin bu noktada tüketici aleyhinde değişmeye başladığına dikkat çekti.
Yeniocak, ülkenin ticaret hayatı bakımından stratejik kıymete sahip bu sıkıntıyı ele alan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, aracı hizmet sağlayıcı durumundaki alışveriş platformlarının, satın alınan eserlerle ilgili sorunlardan dolayı sorumlu tutulamayacakları istikametinde bir karar verdiğini belirtti. Yargıtay’ın bu kararda kıymetli bir yanılgı yaptığını lisana getiren Yeniocak, “Yargıtay, destek olarak yalnızca elektronik ticareti düzenleyen Kanundan ve Yönetmelikten bahsetmiştir. Ne var ki, kararda destek olarak gösterilen, e-ticarete ait Kanun ve Yönetmelik düzenlemeleri, daha epeyce, hata teşkil eden içerikler ya da marka ihlali ve gibisi fikrî – sınai hak ihlalleriyle ilgili olarak bu cins aracı platformların sorumluluklarını sonlandıran kurallar olup platform üzerinden yapılan satışlardan sorumluluk bahsiyle ilgili değildir.” açıklamasında bulundu.halbukiki tüketicilerin, bu cins aracı hizmet sağlayıcılar vasıtasıyla yaptıkları alışverişlerle ile ilgili Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da özel bir kural yer aldığına dikkat çeken Yeniocak, “Yargıtay’ın verdiği kararda bu kuraldan hiç bahsedilmediğini görülüyor. Ki bu, kararı direkt ilgilendiren kıymetli bir eksikliktir. Yargıtay, bu davada asıl olarak uygulaması gereken kuralı gözden kaçırmıştır.” formunda konuştu.
Yargıtay’ın sonucu, tüketicitler açısından şanssız olmuştur
Yeniocak, ”Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48. hususunun 5. fıkrasına baktığınızda, bu çeşit alışveriş platformlarının (aracı hizmet sağlayıcıların), platform üzerinden yapılan satışlarla ilgili olarak, tüketicilere karşı sorumlu olduklarını belirten Yeniocak, bilhassa, bu fıkranın ikinci cümlesini ve kararın öne sürülen nedenini okuduğumuzda, internet üzerinden yapılan satışlara aracılık eden internet sitelerinin tüketicilere karşı sorumluluklarının vurgulandığını ve bu kararın Kanuna bu hedefle konulduğunu lisana getirdi. Hâl bu biçimdeyken Yargıtay’ın bu hususa, hususun öne sürülen sebebine hiç değinmeden, tüm Ülkenin ticari hayatı ve tüketiciler hakkındaki epey değerli bir hususta bu biçimde bir karar vermiş olması bahtsız olmuştur.” dedi.
Alışveriş sitelerinin hukuk sitemi açısından yanlışları
Umut Yeniocak, “Çoğu vakit satış bedelini tüketiciden direkt tahsil eden, tüketicilerin alışveriş kararlarını yönlendirme potansiyeli bulunan, yaptıkları reklam, promosyon ve gibisi faaliyetlerle kimi satıcıları öne çıkaran, tüketicileri bu satıcılarla alışverişe teşvik eden, bu kadar kuvvetli ve tesirli ticaret aktörlerinin, aracılık yaptıkları satışlardan büsbütün sorumsuz olduklarını kabul etmek, hukuk sistemimiz bakımından da büyük bir yanılgıdır.” biçiminde konuştu. Yargıtay’ın bu yanlışlı sonucunı kısa müddet içerisinde bir daha gözden geçireceğine inandığını belirten Yeniocak, “Aksi hâlde bu uygulama, tüketiciler ve tüm Ülke iktisadı bakımından büyük sorunlara sebep olacaktır.” halinde konuştu.
İnternet alışveriş platformlarının tüketiciye karşı sorumludur
Umut Yeniocak, birinci etapta tüketici tarafınca tüketici hakem heyetine yapılan müracaat kararında hakem heyeti, hem alışveriş platformu (aracı hizmet sağlayıcı) olan internet sitesini tıpkı vakitte siparişin satıcısı durumunda olan pastaneyi sorumlu tutulduğunu belirtti. Bunun üzerine, alışveriş platformu olan internet sitesi tarafınca tüketici mahkemesine başvurularak, kendilerinin yalnızca alışveriş yapmak isteyenlerle satıcıları buluşturan bir platform (aracı hizmet sağlayıcı) olduklarını, satıcı olmadıklarını, bu sebeple siparişlerde yaşanan bu cins sorunlardan sorumlu tutulamayacaklarını ileri sürdüğünü söz etti. Tüketici Mahkemesinin ise, dava konusu alışverişin, tüketicinin bu alışveriş platformunun ismine duyduğu inanç sebebiyle gerçekleştiğini, bu sebeple internet sitesinin de satıcı ile bir arada sorumlu olduğuna hükmettiğini söylemiş oldu. Verilen sonucun, kıymeti itibariyle kesin olarak verildiği için davanın, bir üst mercie gdolayılemediğini bu noktada devreye Adalet Bakanlığı’nın girerek, bu karara ait “kanun faydasına bozma” dediğimiz başvuruyu yaptığını işaret etti. Yeniocak, bunun üzerine tüketici süreçleri ile ilgili davalara bakan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, benzeri müracaatlarla ilgili bir içtihat oluşturmak bakımından belgeyi ele aldığını ve işlerin bu noktada tüketici aleyhinde değişmeye başladığına dikkat çekti.
Yeniocak, ülkenin ticaret hayatı bakımından stratejik kıymete sahip bu sıkıntıyı ele alan Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin, aracı hizmet sağlayıcı durumundaki alışveriş platformlarının, satın alınan eserlerle ilgili sorunlardan dolayı sorumlu tutulamayacakları istikametinde bir karar verdiğini belirtti. Yargıtay’ın bu kararda kıymetli bir yanılgı yaptığını lisana getiren Yeniocak, “Yargıtay, destek olarak yalnızca elektronik ticareti düzenleyen Kanundan ve Yönetmelikten bahsetmiştir. Ne var ki, kararda destek olarak gösterilen, e-ticarete ait Kanun ve Yönetmelik düzenlemeleri, daha epeyce, hata teşkil eden içerikler ya da marka ihlali ve gibisi fikrî – sınai hak ihlalleriyle ilgili olarak bu cins aracı platformların sorumluluklarını sonlandıran kurallar olup platform üzerinden yapılan satışlardan sorumluluk bahsiyle ilgili değildir.” açıklamasında bulundu.halbukiki tüketicilerin, bu cins aracı hizmet sağlayıcılar vasıtasıyla yaptıkları alışverişlerle ile ilgili Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da özel bir kural yer aldığına dikkat çeken Yeniocak, “Yargıtay’ın verdiği kararda bu kuraldan hiç bahsedilmediğini görülüyor. Ki bu, kararı direkt ilgilendiren kıymetli bir eksikliktir. Yargıtay, bu davada asıl olarak uygulaması gereken kuralı gözden kaçırmıştır.” formunda konuştu.
Yargıtay’ın sonucu, tüketicitler açısından şanssız olmuştur
Yeniocak, ”Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48. hususunun 5. fıkrasına baktığınızda, bu çeşit alışveriş platformlarının (aracı hizmet sağlayıcıların), platform üzerinden yapılan satışlarla ilgili olarak, tüketicilere karşı sorumlu olduklarını belirten Yeniocak, bilhassa, bu fıkranın ikinci cümlesini ve kararın öne sürülen nedenini okuduğumuzda, internet üzerinden yapılan satışlara aracılık eden internet sitelerinin tüketicilere karşı sorumluluklarının vurgulandığını ve bu kararın Kanuna bu hedefle konulduğunu lisana getirdi. Hâl bu biçimdeyken Yargıtay’ın bu hususa, hususun öne sürülen sebebine hiç değinmeden, tüm Ülkenin ticari hayatı ve tüketiciler hakkındaki epey değerli bir hususta bu biçimde bir karar vermiş olması bahtsız olmuştur.” dedi.
Alışveriş sitelerinin hukuk sitemi açısından yanlışları
Umut Yeniocak, “Çoğu vakit satış bedelini tüketiciden direkt tahsil eden, tüketicilerin alışveriş kararlarını yönlendirme potansiyeli bulunan, yaptıkları reklam, promosyon ve gibisi faaliyetlerle kimi satıcıları öne çıkaran, tüketicileri bu satıcılarla alışverişe teşvik eden, bu kadar kuvvetli ve tesirli ticaret aktörlerinin, aracılık yaptıkları satışlardan büsbütün sorumsuz olduklarını kabul etmek, hukuk sistemimiz bakımından da büyük bir yanılgıdır.” biçiminde konuştu. Yargıtay’ın bu yanlışlı sonucunı kısa müddet içerisinde bir daha gözden geçireceğine inandığını belirten Yeniocak, “Aksi hâlde bu uygulama, tüketiciler ve tüm Ülke iktisadı bakımından büyük sorunlara sebep olacaktır.” halinde konuştu.