Ulusal Yapay Zeka Stratejisi ile Türkiye’nin 5 yıllık yapay zeka planı belirlendi Geçen hafta Resmi Gazete’de yayımlanarak duyurulan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nin bugün tanıtımı yapıldı. Türkiye’nin yapay zeka alanında önümüzdeki 5 yılda yürüteceği çalışmalar için evvelar belirlendi. Yapay zekaya yönelik teknolojiler geliştirilmesi için kamu kurumları, özel bölümler ve sivil toplum kuruluşları bir arada çalışacak. Ülkemizin bu alanda yetkinlik kazanması amaçlanıyor.
Ulusal Yapay Zeka Strateji ile 2025 yılına kadar yapay zeka alanında en az 50 bin kişinin istihdam edilmesi amaçlanıyor. Bu alandaki teknolojilerin, ülkenin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasına (GSYİH) yaptığı katkının yüzde 5’e yükseltilmesi hedefleniyor. Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nde 5 yıl içerisinde gerçeklemesi amaçlanan 6 stratejik öncelik, 24 maksat ve 119 önlem bulunuyor.
Stratejinin uygulama süreci, Cumhurbaşkanı Yardımcısının başkanlığında toplanacak olan “Yönlendirme Kurulu” tarafınca koordine edilecek olup ilgili tüm paydaşların yer alacağı, Yapay Zeka Ekosistemi İstişare Kümesi ve teknik çalışma kümeleri teşkil edilecektir. Stratejinin uygulama bilgilerinın ortaya konacağı aksiyon planları, Yönlendirme Şurası uyumunda ilgili Bakanlıklar tarafınca hazırlanacaktır.
Yapay zeka alanında 2025’e kadar gerçekleşmesi planlanan stratejik evvelar ve hedefler:
Ulusal Yapay Zeka Stratejisi ile 2025’e kadar gerçekleşmesi planlanan maksatlar emelleri şu biçimde:
Ulusal Yapay Zeka Strateji ile 2025 yılına kadar yapay zeka alanında en az 50 bin kişinin istihdam edilmesi amaçlanıyor. Bu alandaki teknolojilerin, ülkenin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasına (GSYİH) yaptığı katkının yüzde 5’e yükseltilmesi hedefleniyor. Ulusal Yapay Zeka Stratejisi’nde 5 yıl içerisinde gerçeklemesi amaçlanan 6 stratejik öncelik, 24 maksat ve 119 önlem bulunuyor.
Stratejinin uygulama süreci, Cumhurbaşkanı Yardımcısının başkanlığında toplanacak olan “Yönlendirme Kurulu” tarafınca koordine edilecek olup ilgili tüm paydaşların yer alacağı, Yapay Zeka Ekosistemi İstişare Kümesi ve teknik çalışma kümeleri teşkil edilecektir. Stratejinin uygulama bilgilerinın ortaya konacağı aksiyon planları, Yönlendirme Şurası uyumunda ilgili Bakanlıklar tarafınca hazırlanacaktır.
Yapay zeka alanında 2025’e kadar gerçekleşmesi planlanan stratejik evvelar ve hedefler:
- Yapay zeka uzmanı yetiştirmek ve alanda istihdamı artırmak
Hedef 1.1. YZ uzmanı istihdamı, sektörel gereksinimler ve evvelar doğrultusunda, artırılacaktır.
Gaye 1.2. Üniversitelerin YZ alanındaki akademik ve teknik kapasitesi geliştirilecek ve yeni programlar açılacaktır.
Maksat 1.3. YZ alanında önlisans, lisans ve lisansüstü eğitim alan öğrenci sayısı ve niteliği artırılacaktır.
Emel 1.4. Yükseköğretim öncesi gençlerin ilgi, yetenek ve mizaçları doğrultusunda, eğitim seviyelerine uygun biçimde algoritmik düşünme, kodlama ve YZ uygulamalı eğitimi almaları sağlanacaktır. - Araştırma, girişimcilik ve yenilikçiliği desteklemek
Emel 2.1. YZ teknolojileri geliştirme ve uygulama alanlarındaki kamu takviyeleri artırılacak, buna ait izleme ve kıymetlendirme sistemleri etkinleştirilecektir.
Gaye 2.2. Özgün YZ eser, hizmet ve uygulamalarını geliştiren teşebbüs sayısı ve niteliği artırılacaktır.
Gaye 2.3. YZ odaklı teşebbüs sermayesi fonları aktifleştirilecek ve hacmi büyütülecektir.
Hedef 2.4.YZ alanında ileri seviye Ar-Ge faaliyetlerinin yürütülebileceği kümelenmeler ile yenilik ve mükemmeliyet merkezleri teşkil edilecektir - Kaliteli dataya ve teknik altyapıya erişim
Gaye 3.1. YZ çalışmalarında yüksek başarımlı donanımlara gereksinim duyan araştırmacı ve teşebbüslere paylaşımlı erişim imkanları sağlanacaktır.
Hedef 3.2. YZ için açık kaynak kodlu yazılım ve algoritma kütüphaneleri derlenerek YZ ekosisteminin erişimine sunulacaktır.
Gaye 3.3. Açık data paylaşımı yaygınlaştırılacaktır.
Maksat 3.4 YZ ve ileri analitik araştırmalarında kullanılacak dataların inançlı biçimde paylaşımına yönelik bir bilgi yönetişim düzeneği kurulacaktır. - Sosyoekonomik ahengi hızlandıracak düzenlemeler yapmak
Maksat 4.1. Etik ve tüzel senaryolarının test edilmesi ve tartışılabilmesi için çevik ve kapsayıcı bir yasal uyumlanma süreci işletilecektir.
Gaye 4.2. YZ çalışmalarında güvenilirliği desteklemek üzere tarafsızlık, data mahremiyeti ve etik pahalar kontrolü ile algoritmik hesap verebilirliği kolaylaştıracak yönetişim sistemi hayata geçirilecektir.
Hedef 4.3. YZ teknolojilerinin ve sistemlerinin sosyoekonomik yapıya tesirleri ve riskleri konusunda bilimsel araştırmalar ve farkındalık seviyesi artırılacaktır.
Emel 4.4. YZ alanındaki gelişmelerin sosyoekonomik yapı üstündeki tesirini değerlendirebilmek üzere data kapasitesi iyileştirilecektir. - Memleketler arası iş birliklerini güçlendirmek
Maksat 5.1. Global bilgi yönetişimi, sağlam ve sorumlu YZ çalışmalarına faal iştirak sağlanacaktır.
Emel 5.2. Avrupa Birliği’nin epeyce yıllı finansal çerçeveleri öncelikli olmak üzere, hudut ötesi davetli alan projelerine iştirak sağlanacaktır.
Hedef 5.3. Alanda öncü kuruluşlar ve stratejik açıdan öncelikli ülkeler ile milletlerarası seviyede ortak proje ve iş birliği faaliyetleri yürütülecektir. - Yapısal ve iş gücü dönüşümünü hızlandırmak
Emel 6.1. CBDDO tarafınca, kamu kurumlarında YZ ve ileri analitik çalışmalarını hızlandırmak üzere Kamu YZ Ekosistemi ve teknik altyapısı oluşturulacaktır.
Maksat 6.2. Kamu kurumlarında YZ teknolojilerinin aktif kullanmasına yönelik yapısal ve yetkinlik dönüşümü hızlandırılacaktır.
Hedef 6.3. TÜBİTAK Yapay Zekâ Enstitüsü, YZ ekosisteminin gelişmesinde hızlandırıcı rol üstlenmek üzere; bölümleri ve araştırma alanlarını yatay
olarak kesecek biçimde yapılandırılacaktır.
Maksat 6.4. Sektörel uygulama alanlarına odaklı, deneyim paylaşımını evvelandiren ve tüm paydaşlara açık çalışmalar yürütülecektir.
Hedef 6.5. Yeni meslekler de göz önüne alınarak, sektörel iş birlikleri ile mevcut işgücüne yönelik eğitim ve sertifikasyon programları yürütülüp ahengi hızlandırılacaktır.
Ulusal Yapay Zeka Stratejisi ile 2025’e kadar gerçekleşmesi planlanan maksatlar emelleri şu biçimde:
- GSYİH’ya katkısı yüzde 5’e yükseltilecek.
- İstihdam en az 50 bin bireye çıkarılacak.
- Merkezî ve lokal idare kamu kurum ve kuruluşlarında yapay zekâ alanındaki istihdam en az bin kişi olacak.
- Lisansüstü seviyede mezun sayısı en az 10 bin şahsa ulaşacak.
- Mahallî ekosistemin geliştirdiği uygulamaların kamu alımlarında evvelandirilerek ticarileştirilmesi desteklenecek.
- Memleketler arası kuruluşların muteber ve sorumlu yapay zekâ ile hudut ötesi bilgi paylaşımı alanındaki düzenleme çalışmalarına ve standartlaşma süreçlerine etkin olarak katkı verilecek.
- Memleketler arası yapay zekâ endekslerindeki sıralamalarda Türkiye birinci 20 ülke içinde yer alacak.